✓ با طلاق توافقی بیشتر آشنا شوید!
طلاق توافقی به طلاقی می‌گویند که زوجین بنابر هرگونه علّتی مایل هستند با تفاهم از یک‌دیگر جدا شوند و هر توافقی که آن‌ها در رابطه با مهریه، حضانت و ملاقات فرزند، نفقه، جهیزیه داشته باشند از دیدگاه دادگاه محترم بوده و قابل قبول است. البته به شرطی که توافق در ارتباط با موضوعات مربوط به زوجیت همانند؛ مهریه یا نفقه، اجرت‌المثل و حضانت باشد. تصور کنید زوج و زوجه در ساختمانی با همدیگر شریک می‌باشند، شیوه‌ی توافق آن‌ها در مورد بهره‌گیری و یا فروش ملک مشترک ارتباطی را به دادگاه خانواده نخواهد داشت!
گرچه که توافق مکتوب آن‌ها در ارتباط با اموال مشترک معتبر و در دادگاه دیگر قابلیت استناد دارد ولو در رأی طلاق بدان توجهی نمی‌شود! حداقل می‌توانیم بگوییم که رویه دادگاه‌های تهران چنین نیست. به عنوان نمونه؛ زوجین با همدیگر توافق می‌نمایند که زن مهریه خود را در مقابل طلاق ببخشد و یا تمام آن را از مرد دریافت نماید و یا با شرایط طلاق توافق گردیده مهریه پرداخت بشود و یا حتی بخشی از مهریه زوجه بذل شده و بخشی دیگر از آن پرداخت گردد! پس تمامی موارد طلاق ضمن رأی دادگاه انعکاس پیدا کرده از قابلیت اجراء برخوردار است.
» طلاق توافقی به چه مقدار زمان نیاز دارد؟
با استناد به دگرگونی‌های صورت گرفته در شرایط طلاق توافقی از آذرماه سال ۱۳۹۷ تا به امروز در شهر تهران، چنانچه که زوجین مایل باشند خود مراحل مربوطه را به انجام رسانند و در ابتدا می‌باید هردوی آن‌ها یا یکی از آن‌ها به سامانه نوبت دهی طلاق «سامانه مداخله در طلاق / سامانه تصمیم» بروند و با درج کردن مشخصات سجلی یکی از نهادهای غربالگری مشاوره تهران را اتخاذ بنمایند. حال این مرکز بعد از ثبت اطلاعات زوج و زوجه و ادله‌ی طلاق، آن‌ها را به یکی از مراکز مشاوره زیر نظر بهزیستی استان تهران می‌فرستد. جلسات مشاوره در بازه‌های زمانی چهل و پنج روز و در یک الی پنج جلسه تشکیل خواهد شد. البته که تعداد جلسات به شرایط زوجین و مرکز مشاوره بستگی خواهد داشت. بعد از دریافت گواهی عدم انصراف طلاق به هنگام اصرار زوجین به جدایی از یک‌دیگر، دادخواست در دفتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت شده و به دادگاه خانواده ارجاع داده می‌شود.
_ نکته بسیار مهم؛
متأسفانه پس از شیوع بیماری کرونا جلسات مشاوره تا به حدودی تشریفاتی و صوری گردیده است.
هم‌اکنون امکان دریافت رأی طلاق بدون سامانه تصمیم هم وجود دارد، البته که امکان دارد این موضوع در امتداد سال ۱۴۰۱ دستخوش برخی از تغییرات شود. بعد از صدور رأی از جانب دادگاه، زوج و زوجه در مهلت زمانی سه ماهه می‌توانند به یکی از دفاتر رسمی طلاق در راستای ثبت طلاق مراجعه کنند.
_ آنچه که از مقدار اهمیت به‌سزایی در طلاق توافقی برخوردار می‌باشد این است که؛
ابتدا آن‌که توافق زوج و زوجه بر انجام طلاق توافقی می‌باشد و دوماً توافق در ارتباط با مهریه، حضانت فرزند، میزان نفقه آن‌ها، شیوه و ملاقات آن‌ها انجام می‌شود. نهایتاً تکلیف اجرت‌المثل ایام زوجیت معین می‌گردد. یک مثال در راستای درک بهتر موضوع برای شما بیان می‌کنیم؛ زن از پانصد عدد سکه مهریه تعداد سیصدو‌نود سکه را می‌بخشد و مرد آن را می‌پذیرد! حال صدوده عدد سکه به صورت هر سه ماه یک عدد سکه تا به پایان آن به زن پس از طلاق داده می‌شود. حال زن جهت اجرت‌المثل و نفقه هیچ‌گونه ادعایی را ندارد و حضانت فرزند سه ساله پسر با مادر وی است و پدر او به مدّت زمان بیست‌و‌چهار ساعت در طول هفت روز هفته حق ملاقات دارد. نهایتاً نفقه فرزند به مقدار دو میلیون تومان از جانب پدر به مادر کودک داده می‌شود!
_ نکته بسیار مهم؛
مدّت زمان طلاق توافقی در شهرهایی چون تهران به واسطه‌ی وکلای گروه حقوقی سروش عدل می‌تواند در بازه‌ی زمانی ده الی بیست روز کاری سپری شود.
_ نکته بسیار مهم؛
بهتر است در خاطر داشته باشید که هیچ زن و شوهری بدون وجود رأی دادگاه نمی‌توانند به گونه‌ای مستقیم و سریع‌السیر به دفتر طلاق بروند. حال هیچ‌گونه دفترخانه‌ای هم نمی‌تواند طلاق را بدون وجود رأی از جانب دادگاه به ثبت رساند. امّا اگر که دفترخانه‌ای بدون وجود رأی دادگاه اقدام به ثبت طلاق بنماید، پروانه فعالیت خود را باطل شده، تحویل می‌گیرد! حتی به هنگامی‌که زوجین در خارج از کشور حضور داشته باشند.
» امکان دارد برای شما یک سؤال به وجود آید که چگونه با وجود الزامی شدن مشاوره بدون حضور زوج و زوجه رأی طلاق توافقی دریافت می‌شود!
جواب پرسش شما این می‌باشد که به هیچ عنوان کار خلاف شرع و قانون صورت نمی‌پذیرد! هم‌اکنون شعب خانواده شهر تهران دادخواست طلاق یک‌طرفه «که امروزه در تهران نیازی به مشاوره ندارد» را مبدل به طلاق توافقی می‌نمایند.
حال زمانی که یکی از زوجین مایل نباشد در مشاوره حضور به عمل آورد، تقاضای طلاق به صورت یک‌طرفه از جانب مرد و یا زن ثبت می‌گردد. و امّا بعد از ارجاع به شعبه، توافق دوطرف به دادگاه صالح اعلام می‌گردد و در پایان دادگاه دادنامه را براساس توافق دوطرف یا وکلای آن‌ها صادر خواهد کرد. از این جهت این موضوع که شرایط طلاق توافقی به چقدر زمان نیازمند است، زمان قطعی نمی‌توان بیان نمود. لذا با استناد به تجربیات و شعب گوناگون دادگاه که رویه برابری را هم ندارند، تقریباً ده الی بیست روز کاری زمان نیاز خواهد داشت.
» با توجه به موارد بیان شده حضور زوجین به چه مقدار مهم خواهد بود؟
تنها یک مرتبه زوجین و یا فردی که وکالت در طلاق را دارد به وکیل در راستای امضاء و ثبت توافق‌ها مراجعه خواهد کرد. اگر که وی در سامانه ثنا ثبت‌نام ننموده باشد، لزوماً یک مرتبه به منظور داشتن سامانه ثنا به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی می‌رود. حال اگر که چندی پیش در این سامانه ثبت‌نام نموده باشد دیگر نیازی به رجوع به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی از جانب مؤکلین نیست! نکته بسیار مهمی که وجود دارد این می‌باشد که با عنایت به الکترونیکی گردیدن معاهدات وکالت حتی زوجین می‌توانند بدون حضور به صورت فیزیکی ضمن دفتر وکالت و حتی از شهرهایی دیگر به گروه حقوقی سروش عدل وکالت دهند.
» قانون و شرایط طلاق توافقی در سال ۱۴۰۱ چیست!
تمامی مطلب بیان شده تا به این قسمت از نوشتار ما در ارتباط با رویه دادگاه‌های خانواده شهر تهران می‌باشد. حال قانون جدیدی هم در این راستا وجود ندارد و بخشنامه جدید طلاق توافقی که برخی‌ها بدان اشاره می‌نمایند، قدیمی شده است و منوط بر سال ۱۳۹۷ می‌باشد.
-
نگاهی به بخشنامه جدید طلاق توافقی داشته باشیم!
طلاق نام‌برده شده به رویه چند سال پیش صورت می‌گیرد و طی سال ۱۴۰۱ اتفاقی جدید رقم نخورده است! پس شما به منظور دادخواست طلاق می‌توانید به بهزیستی بروید و گواهی عدم انصراف از طلاق را دریافت کنید یا هم با ارائه دادخواست طلاق از جانب یکی از زوجین در دادگاه، طلاق را به یک طلاق توافقی مبدل سازید. بدین هنگام نیاز به مشاوره در تهران نخواهید داشت. ولی در بسیاری از شهرستان‌های ایران لازم است حتی طلاق یک‌طرفه هم توسط سامانه تصمیم باشد.
» اسناد و مدارک موردنیاز در راستای طلاق توافقی چیست؟
به همراه داشتن عقدنامه یا رونوشت آن، شناسنامه و کارت ملّی زوج و زوجه. اگر که شما کارت ملّی خود را در دسترس نداشته باشید ولو شماره ملی خود را بلد باشید، در دادخواست طلاق کافی خواهد بود. حال به هنگام در دسترس نبودن عقدنامه باید به دفترخانه‌ای که در آن ازدواج شما ثبت شده است رفته و یک رونوشت برای خود تهیه کنید.
_ نکته بسیار مهم؛
فرآیند طلاق توافقی به هنگام وجود وکیل نیاز به حضور طرفی که وکیل اختیار کرده است، ندارد. از سویی هم توجه داشته باشید که پیش از صدور رأی، هریک از زوجین حتی چنانچه که توافق‌نامه، وکالت‌نامه، و یا دادخواست را امضاء نموده باشند، به هنگام ندامت و پشیمانی رأی صادر نخواهد شد! ولو بعد از صدور رأی بنابر ما‌ده‌ی سی‌و‌پنج و سی‌و‌شش قانون حمایت خانواده چنانچه که مرد نادم شود و به دفترخانه در راستای ثبت طلاق نیاید، امکان ثبت طلاق نیست.
مگر زمانیکه زوجه از زوج در رأی دادگاه و یا به صورت وکالت در طلاق، وکالت در رجوع به دفترخانه به منظور ثبت طلاق را داشته باشد. حال اگر که زن بعد از صدور رأی طلاق توافقی احساس ندامت داشته باشد، مرد می‌تواند بدون حضور او به یکی از دفاتر خدمات ثبت طلاق برود و طلاق را به ثبت رساند. البته بهتر است خاطر نشان شویم که به هنگامی طلاق خلعی باشد زن می‌تواند در ایام عده از به هنگام طلاق بدان چه که بذل نموده است از مهریه و یا… آن مراجعه بنماید.
» طلاق توافقی و امکان پاک نمودن آن از شناسنامه!
بعد از ثبت طلاق، به هنگام عدم نزدیکی زوج و زوجه با عرضه حکم از جانب دادگاه و طلاق‌نامه به اداره ثبت احوال زوج و زوجه می‌توانند شناسنامه خود را عوض نموده و شناسنامه سفید دریافت کنند. حال در صورت نزدیکی آن دو تنها با ثبت ازدواج بعدی شناسنامه عوض می‌شود. نوع طلاق هم می‌باید بائن غیرمدخوله باشد.
_ نکته بسیار مهم؛
زوج و زوجه‌ای که هنوز طلاق نگرفته‌اند و رأی از جانب دادگاه هم صادر نشده است، حال بنابر هرگونه علّتی با توافق مایل نیستند به معاینه پزشکی قانونی جهت معاینه بکارت روند، از سویی می‌خواهند در آینده و پس از طلاق شناسنامه سفید دریافت نمایند، می‌توانند با ما در مجموعه سروش عدل تماس حاصل فرمایند.
-
آیا امضاء توافق‌ها از جانب زوج و زوجه و یا امضاء دادخواست و یا حضور ضمن غربالگری و مشاوره الزام و اجباری برای دوطرف «زوج و زوجه» به وجود خواهد آورد؟
خیر! تا پیش از ثبت رسمی ضمن دفترخانه طلاق هریک از زوجین که نادم گردد در هر مرحله پرونده متوقف می‌شود. حتی چنانچه که توافق مکتوبی جهت طلاق صورت گرفته باشد! نکته بسیار مهمی که در این زمینه وجود دارد، این می‌باشد که اکثریت شعب دادگاه خانواده شهر تهران تنها در رأی دادگاه، توافق‌های مرتبط با موضوع زوجیت را منعکس می‌نمایند. البته که به درستی و نادرستی پذیرش دیگر توافقات خارج از مسئله امتناع می‌ورزند.
» شرایط مربوط به طلاق با وکالت طلاق؛
زوج و یا زوجه در این حالت به منظور طلاق به دیگری و با همسر خود وکالت برای طلاق خواهد داد. این نیز به حق طلاق مرسوم گردیده است. به هنگام کامل بودن وکالت، گروه حقوقی سروش عدل بدون نیاز به رجوع زوجین و به واسطه‌ی دادخواست طلاق توافقی رأی مربوطه را از دادگاه رسیدگی کننده دریافت می‌کند.
» موضوع حضانت و نگهداری فرزند یا فرزندان در طلاق توافقی؛
از جمله توافقات بسیار مهم زوج و زوجه در ارتباط با حضانت فرزندان خود می‌باشد. پرسش در ارتباط با شرایط طلاق توافقی با بچه بسیار می‌باشد ولو علم به چند نکته در این میانه‌ها بسیار مهم خواهد بود. ابتدا آن‌که فرزندان دختر بالای نه سال و پسر بالای پانزده سال از سن حضانت و نگهداری بیرون آمده‌اند. پس دادگاه رسیدگی کننده هیچ‌گونه تکلیفی در ارتباط با آن‌ها نخواهد داشت تا حضانت آن‌ها را در رأی صادره معین نماید.
حال دوّمین نکته این می‌باشد که :
برخی از بانوان به اشتباه بیان می‌دارند که مهریه خود را در عوض حضانت فرزندان خود بذل می‌کنم! این موضوع اصلاً و به هیچ عنوان وجهات قانونی نداشته و به عبارتی با یک‌دیگر ارتباطی را ندارند. سوّمین نکته هم این خواهد بود که مقدار ملاقات طرف مقابل و این موضوع که پرداخت نفقه بر عهده‌ی چه کسی می‌باشد و مقدار آن در طول ماه به چه میزان می‌باشد با زوج و زوجه خواهد بود که در ارتباط با آن با یک‌دیگر توافق بنمایند.
از این جهت به هنگامی‌که زن و شوهر خواهان طلاق به دفتر وکالت می‌روند، می‌خواهند در ارتباط با شرایط طلاق توافقی بیشتر بدانند، به عبارتی شرایط در همین‌ها خلاصه می‌شود. بهتر است به پایانی‌ترین نکته هم اشاره‌ای کوتاه داشته باشیم، آنهم این است که چنانچه که بعدها میان زوج و زوجه برروی حضانت فرزند اختلاف نظر رخ داد، ملاک برای دادگاه رسیدگی کننده مصلحت کنونی فرزند خواهد بود نه توافق قبلی میان آن‌ها.
» سه نکته بسیار مهم در ارتباط با طلاق توافقی!
- زن بالای سن پنجاه سال به علّت یائسگی نیازمند آزمایش عدم بارداری نخواهد بود.
- چنانچه که زوج و زوجه در راستای طلاق به دیگری حق طلاق داده باشند، فرآیند طلاق همان توافقی خواهد بود و تفاوتی را ندارد.
- حال توافق بر سر حضانت فرزند چنانچه که بایستی الزام آور نمی‌باشد و با دگرگونی شرایط و مصلحت کودک حضانت به طرف مقابل به هنگام تقاضا بازخواهد گشت.
