فسخ و اقاله، تراضی برای انحلال قرارداد

در متون قانونی از اختیاراتی تحت عنوان فسخ و اقاله نام برده شده که تحت چارچوب های خاصی، به افراد امکان انحلال انواع قرارداد های حقوقی را می دهد. همانطور که یک قرارداد حقوقی از آغاز تشکیل آن،  تحت حمایت کامل قانون قرار می گیرد، برای انحلال آن قرارداد هم حمایت های قانونی لازم در نظر گرفته شده تا در مواقع خاص بتوان از آن استفاده کرد. با تیم تخصصی ما در مرکز حقوقی و داوری سروش عدل همراه باشید.

فسخ، انحلال یکسویه ی قرارداد

همانگونه که هر قراردادی بر اثر توافق و تراضی طرفین آن ایجاد می گردد ،امکان انحلال و بهم زدن قانونی آن هم وجود دارد. فسخ و اقاله، مواردی است که از طرف قانون گذار برای چنین موقعیت هایی در نظر گرفته شده و به طرفین قرارداد اجازه می دهد تا در مواقع لازم و تعیین شده از حق قانونی خود مبنی بر منحل کردن قرارداد و سقوط تعهدات خود استفاده کنند.

فسخ یکی از مهم ترین ارکان انحلال قراردادها و عقود شناخته می گردد که گاه از آن با نام خیار فسخ هم یاد می شود. فسخ قرارداد اصطلاحی حقوقی است که در بسیاری از قراردادها به چشم می خورد. در یک تعریف کوتاه می توان گفت حق فسخ یا خیار فسخ اختیاری قانونی است که منجر می شود یکی از طرفین قرارداد به صورت یک طرفه به قرارداد پایان دهد و سبب انحلال آن گردد. به عبارت دیگر فسخ قرارداد، انحلال یک طرفه ی قرارداد است بدون توافق با طرف مقابل.

برخلاف اقاله ی قراداد که به تراضی و توافق طرفین قرارداد بستگی دارد ، برای فسخ قرارداد باید دلایل قانونی روشن و موجهی وجود داشته باشد. دلایلی که در قانون از آن تحت عنوان خیارات قانونی نام برده شده و فقط بر اساس آنها می توان به یک قرارداد پایان داد.

فسخ یا انفساخ هم برای عقود لازم و هم عقود جایز می تواند قابل اجرا باشد.

اقاله ، تراضی طرفین برای انحلال قرارداد

می دانید که قرارداد نتیجه ی نهایی مذاکرات و توافقات طرفین آن است که به شکلی مکتوب تحت حمایت قانون قرار می گیرد. حال ممکن است بنا به دلایلی هر دو طرف قرارداد توافق کنند که قرارداد مورد نظر را بر هم بزنند و به توافق خود پایان دهند. چنین امری از طرف قانونگذار تحت عنوان اقاله شناخته می گردد.

اقاله یا تفاسخ زمانی رخ می دهد که دو طرف قرارداد با رضایت یکدیگر تمامی آثار حقوقی و قانونی قرارداد را از خود سلب می کنند و به عبارتی نوعی سقوط تعهدات به شمار می رود.

ماده ی 185 قانون مدنی در تعریف عقد لازم ذکر کرده ، عقد لازم عقدی است که هیچ یک از طرفین معامله حق فسخ آن را نداشته باشند به جز موارد معینه. اقاله ی قرارداد فقط برای عقود لازم قابل اجراست.

تفاوت های زیادی میان فسخ و اقاله وجود دارند مهم ترین نکته ای که در این میان وجود دارد این است که اقاله ناشی از اراده ی طرفین قرارداد است و هر تصمیم و دلیلی می تواند در آن دخیل باشد اما در بحث فسخ، این قانون گذار است که مشخص کرده با چه دلایلی می توان تقاضای فسخ قرارداد را خواستار شد. به عبارتی فسخ به دلایل قانونی موجه تری نیاز دارد.

فسخ و اقاله ی قرارداد از مهم ترین دلایل سقوط تعهدات در قانون شناخته می شوند. از آنجایی که در بحث اقاله، تراضی طرفین و حاکمیت اراده به عنوان رکن اصلی شناخته می شود، قانون گذار دخالت چندانی نداشته ولی در موضوع فسخ، تنها یک اراده نقش دارد بنابراین حقوق افراد بیشتر در معرض خطر قرار خواهد گرفت به خصوص اگر افراد آگاهی کاملی از حقوق خود نداشته باشند. پرسش های زیادی در این زمینه خواهید داشت و مثل همیشه کنارتان هستیم چون این حق شماست که بیشتر بدانید. با تیم مشاورین ما در مرکز حقوقی و داوری سروش عدل در ارتباط باشید.