قوانین مهم چک صیادی
به منظور جلوگیری ازصدور چک های برگشتی، قانون گذار از سال 1400 این الزام را به وجود آورد. که تمامی چک ها در سامانه صیاد یا چکاوک به ثبت برسد. و شناسه 16 رقمی داشته باشند. تا قابل نقل و انتقال، ظهر نویسی و … باشد. و این اطمینان را به دارنده چک بدهد که در زمان وصول،چک بدون محل نبوده. و قابل وصول می باشد.
ثبت نام در سامانه صیاد، و مزایای ثبت چک صیادی
با الزام قانون گذار، بایستی تمامی چک ها، حتی چک های که تاریخ صدور آن قبل از لازم الاجرا شدن این قانون بوده. به ثبت در سامانه صیاد یا چکاوک برسد. تا اعتبار داشته باشند و بانک به آن ترتیب اثر بدهد. چرا که اگر چکی به ثبت نرسیده باشد. و قرار باشد لاشه چک به بانک تحویل داده شود،هرگز به آن ترتیب اثر داده نشده. و قابل وصول نمی باشد.
بررسی مزایای ثبت چک صیادی
۱.با این الزام از صدور چک در وجه حامل و چک برگشتی جلوگیری شده. و حقی از دارنده چک تضییع نمی شود.چرا که هر گونه ظهر نویسی و پشت نویسی چکی که در سامانه صیاد به ثبت نرسیده ممنوع بوده. و بانک به آن ترتیب اثر نخواهد داد. جز چک های که تاریخ آن قبل از لازم الاجرا بودن این قانون بوده.و علی رغم الزام قانون گذار به ثبت در سامانه صیاد نرسیده است.
۲.از دیگر مزایایی که این چک برای دارنده دارد. به دست آوردن اطلاعات کافی راجع به حساب بانکی صادر کننده یا بانک محال علیه است. این گونه که اگر بانک محال علیه فاقد موجودی باشد و محل کافی نداشته باشد، از قبول کردن چک صادر کننده خودداری کند.
۳.اگر چک در سامانه صیاد ثبت شود. اما به عللی از جمله نبودن محل کافی قابل وصول نباشد. بنا به دستور دارنده چک، غیر قابل وصول بودن آن در سامانه یکپارچه بانک مرکزی ثبت شده. و صادر کننده را از مزایایی بانکی زیر محروم خواهد کرد تا زمانی که از چک رفع سو اثر شود:
-
الف) عدم افتتاح هرگونه حساب و صدور کارت بانکی .
-
ب) مسدود کردن وجوه کلیه حسابها و کارتهای بانکی و هر مبلغ متعلق به صادرکننده که تحت هر عنوان نزد بانک یا مؤسسه اعتباری دارد. به میزان کسری مبلغ چک به ترتیب اعلامی از سوی بانک مرکزی.
-
ج) عدم پرداخت هرگونه تسهیلات بانکی یا صدور ضمانت نامه های ارزی یا ریالی.
-
د)عدم گشایش اعتبار اسنادی ارزی یا ریالی.
۴.این حق برای دارنده چک وجود دارد تا در صورتی که چک صادر کننده به علت عدم وجود محل وصول نشد. بتواند، محکومیت صادرکننده را نسبت به پرداخت کلیه خسارات و هزینههای وارد شده که مستقیما و به طور متعارف در جهت وصول طلب خود از ناحیه وی متحمل شده است. اعم از آنکه قبل از صدور حکم یا پس از آن باشد، از دادگاه تقاضا نماید.
۵.برخلاف سابق، با تصویب شدن قانون جدید صدور چک، بانک ها مکلفند برای ارائه دسته چک به مشتریان خود، صرفاً از طریق سامانه صدور یکپارچه چک (صیاد) نزد بانک مرکزی اقدام نمایند.
۶.از آنجایی که این چک، شناسه یکتا دارد، امنیت زیادی داشته و امکان هیچ گونه جعل از آن وجود ندارد.
۷.از آنجایی که این چک باید حتما به ثبت برسد. و مشخصات دارنده چک، تاریخ سررسید و وصول چک و سایر اطلاعات در آن درج شود. امکان اینکه چک به صورت سفید امضا باشد و یا در وجه حامل صادر گردد وجود ندارد.
۸.طبق قانون جدید، تنها صادر کننده ای می تواند اقدام به صدور چک صیادی کند که سو سابقه کیفری نداشته باشد. و مرتکب جرم صدور چک سفید امضا و بدون محل و برگشتی نشده باشد. در حالی که در سابق این سو سابقه موجب عدم صدور چک نبود.
۹.این حق برای دارنده چک وجود دارد که با انجام استعلام، سابقه صادر کننده چک را به دست آورد بر اینکه چک برگشتی دارد یا نه.
آیا اشخاص حقوقی نیز می توانند از مزایای چک صیادی برخوردار شوند؟
در پاسخ به این سوال باید گفت که اشخاص حقوقی نیز همانند اشخاص حقیقی امکان برخورداری از چک صیادی و مزایای نامبرده آن را خواهند داشت. این گونه که بعد از صدور چک توسط صادر کننده، شخص حقوقی آن را تایید کند. و جهت اطمینان استعلامات لازم را انجام دهد. بر اینکه آیا چک محل کافی دارد و در تاریخ سررسید چک وصول می گردد یا نه.اگر تایید صورت گرفت. چک از بانک محال علیه، قابل وصول بوده. و امکان نقل و انتقال وجود خواهد داشت.
ظهر نویسی چک صیادی
برخلاف سابق که ظهر نویسی چک با پشت نویسی صورت می گرفت. و به شخص دیگری انتقال می یافت. و تشریفات خاصی نداشت. امروزه با سخت گیری زیادی مواجه بوده. و حسب الزام قانون گذار هر گونه چک صیادی که قرار است مورد نقل و انتقال قرار بگیرد. الزاما باید به ثبت در سامانه صیاد یا چکاوک برسد. تا قابل ظهر نویسی باشد.در غیر این صورت از سمت بانک قابل وصول نبوده.و به لاشه چک ترتیب اثر داده نخواهد شد.
با درج شدن مشخصات کامل دارنده چک، امکان انتقال چک در وجه حامل وجود نداشته. و چک الزاما در وجه دارنده ای صادر می گردد که مشخصات کامل او در سامانه صیاد یا چکاوک به ثبت رسیده است.
وکیل چک صیادی
با به روز رسانی قوانین صدور چک از سال ۱۴۰۰ بایستی تمامی چک ها در سامانه صیاد ثبت شود. و شناسه یکتا داشته باشد. و به تایید دارنده چک برسد تا قابل وصول باشد. با همه سخت گیری ها باز هم در شرایطی حق دارنده چک تضییع شده و مجبور بوده برای وصول چک خود مراحل قانونی را پشت سر بگذارد. تا بتواند به حق قانونی خود برسد. در اینجا وجود وکیلی که به قوانین چک صیادی آگاهی داشته. و با انجام استعلامات، اطلاعات کافی راجع به صادر کننده چک و پیشینه او به دست آورده. موجب گردیده که حقی از دارنده چک تضییع نشود.
نتیجه گیری
ما در این مقاله، مفصلا به بررسی موضوع چک صیادی و قوانین راجع به آن پرداختیم.گفتیم که قانون جدید صدور چک این الزام را به وجود آورده. که تمامی چک ها بایستی در سامانه صیاد یا چکاوک به ثبت برسند. تا قابل وصول از سوی دارنده چک باشد. همچنین در رابطه با ظهر نویسی و نقل و انتقال نیز این الزام وجود دارد. و اگر چکی به ثبت نرسیده باشد قابلیت ظهر نویسی نخواهد داشت. این الزام همان گونه که گفتیم به نفع دارنده چک بوده.و این حق را برای او به وجود آورده که با انجام استعلام، سابقه صادر کننده را به دست آورد.بر اینکه آیا پرونده چک برگشتی دارد یا نه. سپس تایید خود را مبنی بر قبولی چک اعلام کند.
پیشنهادات
تیم حقوقی و داوری سروش عدل، به همکاری وکلای متخصص و زبده تلاش دارد تا در حوزه های مختلف حقوقی،خدماتی را به افرادی که درگیر پرونده حقوقی در محاکم هستند ارائه دهد. جهت برخورداری از خدمات تیم حقوقی ما، شما عزیزان می توانید از طرق ارتباطی که در سایت به آن اشاره شده با ما در تماس باشید.و سوالات حقوقی خود را با وکلای ما در میان بگذارید.
برخی از سوالات متداول
۱.چک صیادی چه مزایایی دارد؟
این چک، برخلاف چک های عادی مزایایی زیادی را برای دارنده چک داشته.و این حق را برای دارنده به وجود آورده.تا قبل از تایید و قبولی چک استعلام لازمه را بر اینکه صادر کننده، چک برگشتی دارد یا نه،به دست آورد.
۲.اگر چکی به ثبت نرسد آیا قابل وصول می باشد؟
به موجب قانون جدید صدور چک، تنها چک های به ثبت رسیده قابل وصول بوده مگر سابقه صدور چک قبل از لازم الاجرا بودن این قانون باشد.