نگاهی به قوانین ایران در زمینه ی نگهداری از سگ و سگ گردانی
در قوانین اسلام به نجس بودن برخی حیوانات مانند سگ اشاره شده است. اما امروزه علی رغم آموزه های مذهبی حضور سگ در زندگی ما پررنگ تر از گذشته است. سگ حیوانیست که اهلی شد و به محیط زندگی او راه یافت. به طوری که امروزه تبدیل به یکی از اعضای خانواده ی بسیاری از افراد شده است. اما مذهبیون افراطی همچنان بر سر موضع خویش ایستاده اند. از طرفی قوانین ایران در این زمینه ساکت است. به نظر شما آیا نگهداری از سگ و سگ گردانی جرم است؟ اگر به دنبال پاسخ این سوال هستید با ما در ادامه همراه باشید.
قوانین ایران در زمینه ی نگهداری از سگ و سگ گردانی
در هیچ کدام از قوانین ایران صراحتا به جرم سگ گردانی و نگهداری از سگ اشاره نشده است. پس در نتیجه متن قانونی صریحی در این زمینه وجود ندارد. اما قوانینی وجود دارند که از تفسیر آنها می توان استنباط کرد که سگ گردانی در برخی مواقع جرم محسوب می شود.
همانطور که قبلا ذکر کردیم در قوانین اسلامی و شریعت اسلام به نجس بودن سگ اشاره شده است. بنابراین برای هر انسان مسلمانی نجس بودن سگ مسلم است. اما آیا نجس بودن سگ به منزله ی قانون می باشد؟ این همان مساله ای است که مذهبیون افراطی به آن استناد می کنند.
اما در مقابل عده ای می گویند قوانین اسلامی در مقام و قدرتمندی قانون نیست. همین را توجیهی برای رفتارهای غلط خود می آورند.
اما سگ آفریده ی خداست. در تمام کتب مذهبی هرگونه ظلم و بدرفتاری با حیوانات ممنوع می باشد. به نظر شما واقعا نگهداری از سگ جرم به حساب می آید؟
آیا نگهداری از سگ در داخل منزل جرم است؟
قبل از هر چیزی به یک نکته ی بسیار مهم باید اشاره کنیم. نگهداری از سگ در داخل منزل جرم نیست. شخصی که در داخل واحد مسکونی خود اقدام به نگهداری از سگ می نماید مرتکب هیچ جرمی نشده است. اما زمانی مساله قابل بررسی می شود که نگهداری از سگ با سروصدا و انتشار آلودگی همراه باشد. در نظر بگیرید ذات سگ با سر و صدا و آلودگی همراه است .در هر صورت حیوان پارس میکند . این یعنی مزاحمت و قطعا قابل برخورد قانونی خواهد بود.
در چنین مواردی همسایه ها باید اثبات کنند که نگهداری از سگ باعث ایجاد مزاحمت شده است. یعنی سر و صدای سگ آزاردهنده است و یا بیم انتشار بیماری و آلودگی وجود دارد. در چنین مواردی مساله قابل رسیدگی خواهد بود.
این موضوع در ساختمان ها و مجتمع های مسکونی بیشتر به چشم می خورد. واحدی اقدام به نگهداری از سگ نموده و همسایه ها اعتراض دارند. باید در نظر داشت آپارتمان نشینی قوانین خاص خود را دارد و به راحتی نمی توان چنین مسائلی را نادیده گرفت.
پس اگر سگ شما حتی در داخل آپارتمان نگهداری شود باز هم امکان شکایت وجود دارد.
چه قوانینی به جرم سگ گردانی اشاره می کنند؟
همانطور که گفتیم متن قانونی صریحی در این زمینه وجود ندارد. اما برخی قوانین وجود دارد که از تفسیر آنها می توان نتیجه گرفت که نگهداری از سگ و سگ گردانی در برخی موارد جرم است. در ادامه به برخی از این قوانین اشاره کرده ایم.
آیین نامه ی اجرای قانون تملک آپارتمان ها
این اولین قانونی است که در این زمینه می توان به آن استناد کرد. بر اساس ماده ی 3 این آیین نامه : قسمت هایی از ساختمان و اراضی و متعلقات آنها که به طور مستقیم و یا غیر مستقیم مورد استفاده تمام شرکا می باشد، قسمت‌های مشترک محسوب می گردد و نمی توان حق انحصاری بر آنها قائل شد.
این ماده یک تبصره ی مهم هم دارد : گذاردن میز و صندلی و هر نوع اشیای دیگر و همچنین نگهداری حیوانات در قسمت‌های مشترک ممنوع است. قسمت های مشترک در ملکیت مشاع تمام شرکای ملک است، هرچند که در قسمت‌های اختصاصی واقع شده باشد و یا از آن قسمت ها عبور نماید.
از این قانون نتیجه می گیریم که نگهداری از سگ و سایر حیوانات خانگی در قسمت های مشاع و آپارتمان ممنوع است. یعنی در صورت وجود چنین مساله ای امکان برخورد قانونی با قضیه وجود دارد.
با نگاهی به تبصره ی ماده ی 3 آیین نامه ی اجرایی قانون تملک آپارتمان ها باید گفت نگهداری هر نوع حیوان اهلی در مشاعات ساختمان ممنوع است. این یعنی در محیط های آپارتمانی نمی توان با توجه به قاعده ی الناس مسلطون علی اموالهم عمل کرد.
قانون مجازات اسلامی
یکی از مواردی که در زمینه ممنوعیت نگهداری از سگ می توان به آن استناد کرد ، ماده ی 688 قانون مجازات اسلامی می باشد. در این ماده بیان شده است:
هر اقدامی که تهدید علیه بهداشت عمومی شناخته شود از قبیل:
- آلوده کردن آب آشامیدنی یا توزیع آب آشامیدنی آلوده.
- دفع غیر بهداشتی فضولات انسانی و دامی و مواد زائد.
- ریختن مواد مسموم‌کننده در رودخانه‌ها.
- زباله در خیابان‌ها و کشتار غیرمجاز دام.
- استفاده غیرمجاز فاضلاب خام یا پس آب تصفیه خانه های فاضلاب برای مصارف کشاورزی.
ممنوع می‌باشد و مرتکبین چنانچه طبق قوانین خاص مشمول مجاز شدیدتری نباشند به حبس تا یک سال محکوم خواهند شد.
از تفسیر این ماده می توان نتیجه گرفت هر اقدام و عملی که تهدید علیه بهداشت شناخته شود، مستوجب مجازات خواهد بود. پس در صورتی که همسایه ها ثابت کنند که نگهداری از سگ بهداشت عمومی ساختمان را تهدید کرده است، موضوع قطعا قابل شکایت و پیگیری خواهد بود.
اما در نظر داشته باشید که در باغ و روستا و به طور کلی اطراف شهرها نگهداری از سگ بلامانع است. زیرا در چنین مواردی هدف از نگهداری سگ محافظت و نگهداری می باشد . پس منطقی به نظر می رسد. از طرفی در چنین شرایطی بیم آسیب و انتشار آلودگی و بیماری وجود ندارد.
نحوه ی شکایت از نگهداری سگ در آپارتمان
اگر در ساختمان محل زندگی شما یکی از همسایه ها اقدام به نگهداری سگ نموده می توانید شکایت خود را اعلام کنید. اما در ابتدا باید در نظر بگیرید که واقعا آسیبی از طرف آن سگ به شما وارد شده یا خیر؟
اگر سر و صدای سگ آزار دهنده است . اگر ترس انتشار بیماری و آلودگی دارید و یا بچه ی شما از سگ می ترسد دو روش قانونی زیر پیش روی شماست:
- از طریق هیئت مدیره ساختمان یک اظهار نامه ی کتبی تهیه کنید و به صاحب سگ تذکر کتبی خود را اعلام نمایید.
- شکایت مزاحمت و سلب آسایش عمومی را در مراجع قضایی مطرح کنید.
در نظر داشته باشید که دعوا و درگیری راه حل خوبی نیست. اکثر افراد روی سگ خود به شدت حساسیت دارند و هرگونه درگیری و کشمکش حل قضیه را دشوار تر می کند
سگ گردانی در انظار عمومی و معابر
بارها و بارها دیده اید که افراد با سگ های خود در سطح معابر و خیابان در حال تردد هستند. به نظر شما چنین امری قانونی به نظر می رسد؟ در سال های اخیر برخوردهای زیادی با این موضوع صورت گرفته است. بارها شنیده ایم که پلیس اقدام به برخورد با چنین افرادی نموده و حتی سگ آنها را گرفته است.
سگ گردانی در معابر مشکلات خاص خود را دارد. اول اینکه قطعا با آلودگی های محیطی مواجه خواهیم بود. سگ گردانی با دفع ادرار و مدفوع حیوان همراه است . برخلاف کشورهای اروپایی و آمریکایی در ایران هنوز این موضوع جا نیفتاده که صاحب سگ اقدام با دستمال و کیسه مخصوص اقدام به تمیز کردن و جمع کردن مدفوع سگ خود بنماید. در نتیجه انتشار آلودگی و بیماری دور از ذهن نیست.
از طرفی بر اساس ماده ی 522 و 523 قانون مجازات اسلامی اگر سک به هر علتی به سمت افراد حمله کرده و پارس نماید به طوری که موجب وحشت و ترس سایر افراد گردد صاحب حیوان تحت پیگرد قانونی قرار می گیرد. حتی در مواردی در صورت فوت شخص صاحب حیوان به قصاص محکوم می گردد.
حتی اینطور تفسیر شده که اگر شخصی از نگاه سگ بهراسد صاحب حیوان مسئولیت کیفری خواهد داشت.
چند نکته ی مهم در رابطه با نگهداری از سگ
اگر صاحب سگ هستید و در آپارتمان خود اقدام به نگهداری از سگ کرده اید نکات زیر را به خاطر داشته باشید:
- قلاده را فرامش نکنید. حتی اگر برای یک دقیقه می خواهید سگ خود را از خانه خارج کنید قلاده ی آن را ببندید.
- واکسیناسیون مرتب و به موقع حیوان فراموش نشود.
- استفاده از کیسه و دستمال مخصوص برای جمع آوری مدفوع سگ در محیط های بیرون از خانه . این فرهنگ را برای خود جا بیندازید که جای مدفوع سگ در کوچه و خیابان نیست و باید جمع کنید.
- احترام به فرهنگ و قانون جامعه . باید بپذیرید هنوز کسانی وجود دارند که در برابر نگهداری از سگ موضع گیری های منفی دارند. علی رغم سکوت قانونی باز هم حمایت های ویژه ای در این زمینه وجود دارد. باید قبول کنید نگهداری از سگ در ایران با محدودیت هایی همراه است. سگ شاید برای شما خوشایند و دوست داشتنی باشد . اما برخی افراد بنا به دلایلی علاقه ای به این حیوان ندارند.
با توجه به اتفاقاتی که در سال های اخیر برای چند نفر از هموطنان عزیزمان رخ داد سخت گیری های بیشتری در زمینه ی نگهداری از سگ و سگ گردانی اعمال شد . از سال 1397 پلیس مداخله ی رسمی و علنی خود را در این زمینه آغاز کرده است.
امروزه سگ گردانی در تمامی محیط های شهری ، معابر ، مکان های عمومی و حتی در داخل اتومبیل شخصی مطلقا ممنوع می باشد. اخیرا نیروی انتظامی با خاطیان و صاحبان سگ ها به شدت برخورد می کند. این اقدام کاملا قانونی تلقی شده و در راستای امنیت جامعه عنوان شده است.
سخن آخر
همیشه به یاد داشته باشید امنیت و آرامش جامعه حرف اول را می زند. اما علی رغم این ممنوعیت ها هنوز هم در سطح شهر شاهد سگ گردانی هستیم . به نظر شما پایان این کشمکش به کجا ختم می شود؟ حق با کدوم گروه است؟ مخالفین سگ گردانی یا صاحبان و حامیان سگ ها ؟
منتظر نظرات و تجربیات شما در این زمینه هستیم. در مرکز حقوقی و داوری سروش عدل با تیمی از بهترین و با تجربه ترین وکلا و کارشناسان حقوقی آماده ی پاسخگویی به سوالات حقوقی شما خواهیم بود. با ما در تماس باشید.
تحقق عدالت هنر ماست.
