✓ تحریر ترکه به چه معناست ؟
ترکه عبارت میباشد از اموال و داراییهایی که پس از فوت شخص از وی برجای میماند. نهایتاً آنچه که رخ میدهد انتقال آن به بازماندگان و وراث وی خواهد بود. این اموال و دارایی میتواند اموال اعم از؛ منقول و غیرمنقول، دیون و مطالبات متوفی باشد. به منظور آنکه وراث بتوانند در سهم خود از ماترک تصرف نمایند و مالک آن بشوند، میتوانند از تحریر ترکه استفاده کنند. آنها بدین طریق میتوانند اقدام به معین نمودن داراییها و دیون متوفی کرده و بعد از پرداخت دیون او اقدام به تقسیم ترکه بین خود کنند.
برجای ماندن ارث برای بازماندگان متوفی!
هر فردی در روند زندگی خود همواره در تلاش و کوشش است. گویا وی مایل است قسمی از ماحصل این تلاش را به دارایی و اموال مبدل سازد! دارایی حاوی دو قسمت است. بخش مثبت آن که دربرگیرنده اموال و مطالبات است. سپس بخش منفی که دربرگیرنده دیون و داراییهای منفی است. پس از فوت، شخص کنترل خود را بر اموال و دارایی از دست خواهد داد. بنابراین آنچه که از او برجای میماند به عنوان ترکه و یا ارث در اختیار بازماندگان و وراث او واقع میشود.
پس از فوت شخص داراییهای وی چه آنکه جزء مثبت و چه آنکه جزء منفی باشد به حالت قهری به ورثه انتقال پیدا میکند. حال وراث میتوانند آن را قبول کنند و یا از پذیرش آن امتناع ورزند. گاهاً برروی این موضوع که متوفی چه اموال و داراییهایی را از خود برجای گذاشته است! مقدار آن چقدر میباشد و این اموال و داراییها به چه طریق میباید به وراث منتقل شد، اختلافاتی رخ میدهد.
حال ما در این مطلب از خود مایل هستیم، با شما در ارتباط با تحریر ترکه و تقسیم ترکه کمی بیشتر و بهتر سخن بگوییم. در راستای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه بهتر است با ما در این نوشتار از خود همراه باشید.
ترکه، یعنی چه؟
در تعریف این موضوع که ترکه چیست؟ باید بگوییم که وقتی شخصی از دنیا میرود، به اموال و داراییهایی که از وی برجای میماند، ترکه گویند. به عبارتی آنچه که شخص در روند حیات به دست آورده است، اعم از؛ بدهیها، مطالبات، اموال که پس از فوت او به بازماندگان وی انتقال پیدا میکند، ترکه و یا ماترک است.
» ترکه از منظر علم حقوق شامل دو جزء میباشد؛
-
جزء مثبت؛
این جزء دربرگیرنده اموال اعم از مال منقول و غیرمنقول، مطالباتی میباشد که وی از دیگران دارد.
-
جزء منفی؛
این جزء شامل بدهیهایی میباشد که از فرد فوت شده برجای مانده است. علاوه بر این میتواند حاوی قراردادها و تعهداتی باشد که میباید از مکان داراییهای او تأمین و پرداخت شود.
نکته بسیار مهم:
نکته قابل ذکر این میباشد که انتقال ماترک یا ترکه به وراث به حالت قهری است. یعنی آنکه بلافاصله پس از فوت اموال و داراییهای برجای مانده از متوفی به وراث انتقال پیدا میکند. ولی وارثین در مواجهه با آنچه که بدانها به ارث میرسد، سه راه دارند که عبارت میباشد از؛
-
پذیرش مطلق ترکه؛
در پذیرش مطلق ترکه وارثین تمام آن اعم از مثبت و منفی را بدون تقاضای تحریر ترکه قبول میکنند.
-
پذیرش مشروط ترکه؛
در پذیرش مشروط ترکه وارثین قبول ترکه را منوط بر تحریر ترکه و معین گردیدن جزء منفی و مثبت ترکه میکنند.
-
رد ترکه؛
و امّا در رد ترکه وارثین از قبول تمامی ماترک اعم از مثبت و منفی سر باز میزنند. به عبارتی نمیتوانند تنها جزء مثبت را بپذیرند و جزء منفی آن را رد نمایند.
تحریر ترکه به چه معناست!
از جمله نهادهایی که ضمن قانون امور حسبی به منظور حفظ حقوق وارثین و پیشگیری از اختلافات در قسمتبندی ارث مورد پیشبینی واقع شده، تحریر ترکه است. تحریر در کلمه به معنا و مفهوم نگارش و یا نوشتن میباشد. حال در اصطلاح حقوقی یعنی معین نمودن مقدار دقیق داراییهای فوت شده اعم از اموال منقول و غیرمنقول، بدهیها و مطالبات است. میبایست به این نکته توجه کنید که طی مواردی تحریر ترکه ضروری خواهد بود. بنابراین افراد خاصی میتوانند اقدام به ثبت تقاضای تحریر ترکه کنند. موارد ضروری این موضوع و افراد ذیصلاح به منظور ثبت دادخواست تحریر ترکه عبارت میباشد از؛
» موارد الزامی تحریر ترکه؛
_ هریک از ورثه و یا نماینده قانونی آنها خواهند توانست به ثبت دادخواست تحریر ترکه اقدام کنند.
_ وصی شخص متوفی که از جانب او برای انجام بعضی امور و یا اداره اموال معین گردیده است، میتواند در راستای ثبت دادخواست تحریر ترکه اقدام نماید.
_ امین شخص غایب مفقودالاثر و همچنین قیم شخص محجور، اگر که میان وراث شخص غایب و یا محجور وجود داشته باشد. آنها میتوانند به جهت ثبت دادخواست تحریر ترکه اقدام بنمایند.
_ زمانیکه میان وراث شخص محجور و یا غایب مفقودالاثر وجود داشته باشد، تحریر ترکه ضروری خواهد بود.
_ زمانی که برخی از وراث اقدام به پذیرش ترکه و بعضی دیگر اقدام به رد ترکه کنند، تحریر ترکه ضروری خواهد بود.
_ به هنگامیکه متوفی یک تبعه خارجی است، تحریر ترکه ضروری خواهد بود.
به منظور اخذ حکم تحریر ترکه از شورای حل اختلاف مراحل ذیل میبایست به واسطهی هریک از اشخاص دارای صلاحیت به منظور انجام آن سپری شود. پس از طی دقیق و کامل مراحل به واسطهی اشخاص و انجام فرآیند ذیل توسط شورای حل اختلاف، شورا جهت صدور رأی تحریر ترکه اقدام خواهد کرد.
» مراحل اخذ حکم تحریر ترکه عبارت است از؛
_ به ثبت رساندن دادخواست تحریر ترکه به واسطهی دفاتر خدمات الکترونیک قضایی توسط هریک از اشخاص دارای صلاحیت.
_ نشر آگهی به واسطهی شورا در یکی از روزنامههای کثیرالانتشار برای آنکه ورثه و یا نماینده قانونی آنها، مدیونین، بستانکاران به متوفی و افراد دیگری که حقی بر ترکه دارند، طی ساعت و روز مشخص در دادگاه حضور یابند.
_ معین نمودن بازرس برای برداشتن صورت مجلس از دارایی متوفی و نگارش صورت مجلسها از داراییها.
_ صدور حکم تحریر ترکه که ضمن آن اموال، مطالبات و دیون فوت شده معین گردیده باشد.
تقسیم ترکه یعنی چه؟
از جمله مسائل و موضوعات شایع و متداول بین وراث در ارتباط با ترکه موضوع تقسیم ترکه میباشد. براساس قانون مدنی مالکیت وراث به ترکه رخ نمیدهد مگر بعد از اداء حقوق و دیونی که به ترکه میت تعلق گرفته است. از این جهت برای تعلق گرفتن ترکه و پس از آن قسمبندی آن ابتدا افراد میبایست جزء منفی ترکه چون دیون متوفی همانند؛ مهریه همسر متوفی و دیگر دیون او را پرداخت کند.
تقسیم ترکه میتواند بنابر توافق و تراضی اشخاص انجام بشود. بدین شکل که وراث با رضایت اقدام به قسمبندی ماترک بین خویش کنند. ولو به هنگام عدم تراضی، هریک از وراث یا ذینفعان میتوانند با داشتن گواهی انحصار وراثت و همچنین ثبت دادخواست قسمبندی ترکه، صدور حکم قسمبندی آن از شورای حل اختلاف را بخواهند. از آن سوی که مال بین وراث با حالت مساوی است. به هنگام عدم تراضی بر قسمبندی، بر مبنی قانون امور حسبی قسمبندی به یکی از حالتهای ذیل صورت خواهد گرفت؛
» قسمبندی به افراز
چنانچه که مال مورد اشتراک بین وراث مفروز باشد یعنی آنکه قابل قسمبندی به اجزاء برابر را داشته باشد. به هریک از وراث به مقدار یعنی آن میزان که در شرع مقدس اعلام گردیده است از آن مال تعلق خواهد گرفت.
» قسمبندی به تعدیل
اگر که مال مورد اشتراک بین وراث غیرقابل افزار و یا شامل اقسام گوناگونی باشد. به عنوان نمونه دو قطعه فرش و یک دست مبل، یک تلویزیون باشد، دادگاه اقدام به تقسیم تعدیل خواهد کرد. بدین شکل که مال متعلق به هریک از منظر بها برابر باشد. به عنوان نمونه در شرایطی که چند دست فرش و یک دست مبل به همراه یک تلویزیون وجود دارد، از آن سوی که نمیتوان اجزاء آنها را تکه تکه نمود و به ارث داد، کارشناس مربوطه اقدام به قسمبندی آنها میان وراث نموده و هریک از اموال به مقدار سهم شرعی وراث به قید قرعه به یکی از ورثه خواهد رسید. به هنگام عدم توافق بر قرعه، نوبت به قسمبندی به رد میرسد.
» قسمبندی به رد
عبارت میباشد از آنکه دادگاه بعضی از ورثه را ملزم خواهد نمود در مقابل سهم بیشتری که از اموال به دست میآورند، قیمت آن را به مابقی وراث پرداخت کنند. اینگونه است که هریک از ورثه به مقدار سهم شرعی خود از ماترک ارث خواهند برد. به هنگامیکه وراث بر این موضوع توافق نکنند نوبت به قسمبندی به اجبار و زور و فروش به واسطهی مزایده خواهد رسید. در پایان آنچه که رخ میدهد تقسیم ثمن آن بین ورثه خواهد بود.
الزام به فروش به واسطهی مزایده و تقسیم پول آن
به هنگامیکه مال بین وراث قابل قسمبندی و تعدیل نباشد. از سویی هم وراث بر تقسیم به رد نیز با یکدیگر به توافق نرسند، دادگاه دستور فروش مال مشاعی را خواهد داد و ثمن حاصله از فروش در صندوق دادگستری واریز خواهد شد. سپس هریک از ورثه میتوانند به مقدار سهمالارث قانونی خویش از صندوق دادگستری برداشت نمایند.
برای کسب اطلاعات بیشتر از این موضوع که تحریر ترکه چیست؟ تقسیم ترکه به چه معناست؟ میتوانید با مشاوران حقوقی ما در سروش عدل تماس حاصل فرمایید. کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی سروش عدل آماده هستند تا با عرضه خدمات مشاوره تلفنی به سؤالات حقوقی شما پیرامون موضوع ترکه پاسخ گوی باشند.