✓ مجازات قسم و شهادت دروغ

هنگامی‌که فردی، از فرد دیگری شکایت بنماید، میبایست به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کند. هدف از مراجعه به این دفاتر ثبت شکوائیه جهت شکایت خواهد بود. سپس وی باید در مؤعد مقرر، ضمن جلسات دادرسی دادسرا و دادگاه حضور به عمل آورد. حال با استناد بدین موضوع که در قانون و جامعه، اصل و مبنا بر برائت می‌باشد، شاکی میبایست، ادله‌ی اثبات مدعای خویش را در فرآیند رسیدگی، به مقام تحقیق ارائه دارد. البته، با اکتفاء بدین مسئله که دعوی مطرح شده، حقوقی است یا کیفری، این ادله امکان دارد، کمی با همدیگر متفاوت باشند. از جمله ادله به اثبات رسانیدن دعوی که هم در دعاوی حقوقی و هم کیفری وجود دارد، قسم است. لذا گاهاً طرفین دعوی، اقدام جهت شهادت دروغ می‌کنند. البته که این عمل جرم بوده و مستوجب مجازات خواهد بود.

» جرم قسم و شهادت کذب؛

قانون مجازات اسلامی ضمن ماده‌ی ۶۴۹ خود مقرر می‌نماید؛ «هر کس در دعوای حقوقی یا جزایی که قسم متوجه او شده باشد، سوگند دروغ یاد نماید، به شش ماه تا دو سال حبس، محکوم خواهد شد.» با استناد به ماده‌ی فوق‌الذکر و از آن سوی که قانونگذار پیش‌بینی کرده، این امر جرم خواهد بود.

به عنوان نمونه؛ چنانچه که فردی علیه فرد دیگری، دعاوی خیانت در امانت را مطرح بنماید و متهم دعوا، سوگند خویش را تبرئه بنماید. سپس، سند یا مدارکی که نشانگر امانی بودن مال است، پیدا گردد؛ متهم، مرتکب جرم سوگند و یا قسم دروغین گردیده و بنابر قانون مجازات اسلامی، با عاقبت سوگند دروغین و حکم مجازات آن مواجه خواهد شد.

» شرایط انجام شکایت از شهادت وقسم دروغ؛

شهادت، یکی از جرایم عمدی است. چرا که، در ابتدای امرِ شهادت، شاهد میبایست سوگند یاد بنماید که چیزی به غیر از واقعیت بیان نمی‌دارد. از این جهت به مفاد شواهد و نیز نتایج حاصله از این موضوع، واقف می‌باشد. بنابر این علّت، چنانچه فردی در دادن شهادت، واقعیت امر را پنهان و به دروغ و خلاف حقیقت شهادت دهد، مرتکب جرم شهادت دروغ خواهد شد.

مطابق با ماده‌ی ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی، جرم شهادت دروغین به هنگامی تحقق پیدا می‌کند که ادای آن، در دادگاه و نزد مقام محترم قضایی باشد. پس شهادت دروغ جهت تحقق نیازمند وجود دو شرط خواهد بود.

شرط نخست؛

شهادت دروغ می‌باید در دادگاه انجام بشود، پس نمی‌توان هر شهادت دیگر خارج از دادگاه را جرم تلقّی نمود. به عنوان نمونه؛ ارائه شهادت دروغ در کلانتری به دلیل عدم حضور در دادگاه جرم نخواهد بود.

شرط دوّم؛

علاوه بر آن‌که جرم شهادت دروغ می‌باید در دادگاه انجام بشود، میبایست نزد مقامات رسمی رسیدگی کننده ادا گردد‌. پس شهادتی که نزد فردی که حاوی این صلاحیت نیست، صورت پذیرد را نمی‌توان جرم شهادت دروغ معرفی نمود.

البته، بنابر نظریه نهاد حقوقی قوه قضاییه، مقام رسمی تنها حاوی مقامات قضایی نخواهد شد. از این جهت، شهادت نزد دیگر مقامات رسمی غیر قضایی که ضمن قانون معین گردیده‌اند هم شهادت کذب خواهد بود.

» مجازات مربوط به شهادت و قسم دروغین؛

در قسمت مقدمه‌ی متن توضیح دادیم که قانونگذار، ادای سوگند و همچنین قسم به دروغ را در محکمه جرم تلقّی نموده است. حال برای آن مجازات، پیش‌بینی کرده است. ولو در این بخش مایل هستیم، در ارتباط با عواقب سوگند دروغ با شما سخن بگوییم. حکم مجازات قسم دروغین چه می‌باشد! جهت پاسخ بدین پرسش که مجازات جرم قسم دروغین چه می‌باشد! میبایست به ماده‌ی ۶۴۹ قانون مجازات اسلامی نگاهی انداخت.

این ماده چنین مقرر می‌دارد که؛ «هرکس در دعوای حقوقی یا جزایی که قسم متوجه او شده باشد، سوگند دروغ یاد نماید، به شش ماه تا دو سال حبس، محکوم خواهد شد.» بنابر ماده یاد شده‌ حکم مجازات قسم دروغین، برای شخصی که مرتکب این عمل شده است، حبس از شش ماه الی دو سال خواهد بود. بعد از ارائه توضیح مجازات قسم دروغین، در امتداد این متن مایل هستیم در ارتباط با شیوه‌ی شکایت از این جرم و رسیدگی بدان، در محاکم رسیدگی کننده صحبت بنماییم.

» شیوه‌ی شکایت از جرم سوگند و قسم دروغین؛

در ناحیه‌ی پیش، توضیح داده‌ایم که قسم در محکمه، جرم می‌باشد. شخص مرتکب را با عواقب شهادت دروغین، رو‌به‌رو می‌نماید. نیز بیان داشتیم که مجازات شهادت به دروغ، شش ماه الی دو سال حبس است. بعد از وارسی موارد فوق‌الذکر، در این بخش از مطلب، مایل هستیم در ارتباط با شیوه‌ی شکایت از قسم دروغین سخن بگوییم. شاکی این جرم، چگونه خواهد توانست اقدامات شکایت را در پیش بگیرد؟ شیوه‌ی شکایت از سوگند دروغین عبارت است از؛

• تنظیم شکوائیه؛

امر شکایت از هر جرمی، نیازمند تنظیم یک شکوائیه و نیز قید آنچه رخ داده است، می‌باشد. گام ابتدایی در موضوع شکایت از سوگند دروغین تنظیم یک شکوائیه یا شکایت‌نامه اجباری خواهد بود.

• ارسال شکوائیه به دادگاه رسیدگی کننده؛

گام دوّم در این مسیر «شکایت از قسم دروغ» رجوع به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، در راستای تسلیم شکوائیه جهت ابلاغ آن به دادگاه رسیدگی کننده است.

• ایجاد یک حساب کاربری در سامانه ثنا؛

از آن سوی که بعد از ابلاغ شکوائیه، زمان رسیدگی و جلسات، به واسطه‌ی پیامک‌های ابلاغیه و نیز ارسال ابلاغیه جلسات رسیدگی به وب‌سایت ثنای شاکی انجام خواهد شد. اگر که شاکی، حساب کاربری ضمن وب‌سایت‌ ابلاغ الکترونیک قضایی ندارد، میبایست جهت ایجاد آن اقدام بنماید.

قابل ذکر است که، ایجاد حساب کاربری در این سامانه، به صورت اینترنتی می‌باشد. پس شما می‌توانید با رجوع به نشانی، «adliran.ir» یا به گونه‌ی حضوری و به واسطه‌ی دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، این حساب کاربری را ایجاد نمایید.

» شیوه‌ی رسیدگی به جرم سوگند دروغین؛

در ارتباط با شیوه‌ی رسیدگی به جرم سوگند دروغین میبایست چنین بیان داریم که؛

• مراحل انجام تحقیقات مقدماتی؛

ضمن وهله ابتدایی، بعد از شکایت، پرونده به سوی دادسرا رهسپار خواهد شد و مقام انجام دهنده تحقیق که دادیار و یا بازپرس می‌باشد. بعد از دستور دادستان جهتِ کشف جرم، آغاز به تحقیقات مقدماتی نموده و تعقیب متهم صورت خواهد گرفت. طی این مراحل، ادله‌ی طرفین دعوا، مورد وارسی واقع خواهد شد.

• صدور یکی از اقسام قرار پایانی دادسرا؛

بعد از اتمام تحقیقات مقدماتی، به هنگامی‌که دلایل لازم، جهت انتساب جرم به متهم به چَشم نخورد، در ارتباط با پرونده، قرار منع تعقیب صادر خواهد گردید. در غیر از این حالت، یعنی به هنگامی‌که ادله لازم جهت انتساب جرم، به متهم هم وجود داشته باشد، قرار جلب صادر می‌گردد. سپس پرونده در راستای صدور کیفر خواست، نزد دادستان ارسال خواهد گردید.

• ابلاغ پرونده به دادگاه رسیدگی کننده؛

بعد از صدور کیفر خواست، پرونده در راستای رسیدگی بیشتر و صدور حکم جهت مجازات، به دادگاه کیفری صالح جهت رسیدگی ارسال خواهد شد. مقام محترم قضایی، به مسئله اتهام، ادله‌ی موجود رسیدگی می‌نماید. به هنگام اثبات نیز احراز مجرمیت حکم مجازات سوگند دروغین را برای مجرم پرونده، صادر خواهد نمود. نهایتاً بعد از قطعیت رأی، پرونده در راستای اجرای حکم، به اجرای احکام دادسرا ابلاغ می‌شود.

امیدواریم که ما در این مطلب از خود توانسته باشیم، اطلاعات مورد نیاز شما را در ارتباط با جوانب گوناگون مجازات قسم و شهادت دروغ بیان کنیم.