✓ دادخواست منع اشتغال زوجه
در گستره‌ی هر خانواده‌ای اختلاف نظر و اختلاف سلیقه‌ای به چَشم می‌خورد. ولی با تکیه بر تمامی آمارهای ارائه شده، اختلافات میان مرد و زن به ویژه زوجین جوان درصد به‌سزایی از این اختلافات را، به خود اختصاص داده‌اند. گاهاً این قبیل از اختلافات به قدری گسترده و وسیع می‌باشد که امتداد زندگی را با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌نماید.
حتی گاهی اوقات میانجی‌گری و ارجاع به مراکز مشاوره در راستای حل مشکلات به وجود آمده هم مثمرِ ثمر واقع نمی‌شود! تنها راهی که پیش پای زوجین قرار می‌گیرد جدایی و طلاق است، همین و بس! ولو گاهاً بسیاری از این مشکلات جنبه وسیع و گسترده‌ای ندارد و غالباً در ارتباط با برخی سوءتفاهم‌ها یا اتفاقات روزانه زندگی رخ می‌دهد. ما در این مطلب از خود مایل هستیم با شما در ارتباط با دادخواست منع اشتغال زوجه سخن بگوییم. لطفاً با ما تا به پایان این نوشتار از خود همراه باشید.
» چگونگی منع اشتغال زوجه!
هم‌اکنون با استناد به شرایط نابه‌سامان اقتصادی، مشکلات بسیاری که عمده‌ی افراد جامعه را در تأمین معاش با مشکلات جدی مواجه کرده است؛ عدم ثبات قیمت‌ها، پایین آمدن ارزش پول کشور و بسیاری از موارد دیگر، که فَبها…! بیشتر خانم‌ها در جامعه کنونی شاغل می‌باشند تا بتوانند بلکه درصدی از هزینه‌ها و مشکلات خود و زندگی مشترک را برطرف کنند و دیگر همانند چندی پیش نیست که انتخاب بیشتر خانم‌های عزیز خانه‌داری بوده است.
ولی طی برخی از موارد شاهد این موضوع هستیم که همین مسئله اشتغال بانوان، مشکلاتی را در میان زوج و زوجه رقم زده است. بنابر اصل کلّی موجود «اصل بیست و هشت» هر کسی چنین حقی دارد شغلی را که بدان مایل است و مخالف با اسلام و مصالح عمومی و حقوق سایرین نیست، انتخاب کند! حال این اصل به موجب قانون مدنی با برخی از استثنائات روبه‌رو شده است. آن‌هم این است که به واسطه‌ی همسر خود «یعنی به واسطه‌ی مرد» ولی در صورت احراز وجود برخی شرایط امکان‌پذیر خواهد شد.
» شرایط مربوط به منع اشتغال زوجه!
براساس ماده‌ی ۱۱۱۷ قانون مدنی؛ «شوهر میتواند زن خود را از حرفه یا صنعتی که منافی مصالح خانوادگی یا حیثیات خود یا زن باشد منع کند.»
این ماده در واقع به گونه‌ای کلّی بیان گشته است و بسیاری از شرایط وارده را در نظر نگرفته که نیاز است به هریک به صورت جداگانه پرداخته شود. ابتدایی‌ترین موضوعی که باید بدان توجه شود مبحث علم و دانش مرد از حرفه و کار خانم پیش از ازدواج است. از این جهت چنانچه مرد در زمان عقد مخالفتی با این مسئله نداشته باشد، نمی‌تواند در زمان رابطه‌ی زوجیت با استناد به ماده‌ی ۱۱۱۷ قانون مدنی، مانع از اشتغال همسر خویش گردد.
البته که چنانچه بعد از ازدواج و ایجاد رابطه‌ی زوجیت زوج در کار و حرفه‌ی خود پیشروی و ترقی به‌سزایی نسبت به شرایط ابتدایی خود به هنگام ازدواج پیدا نماید یا اشتغال به کار و مقامی پیدا کند که در زمان رابطه‌ی زوجیت ضمن آن اشتغال نداشته است. حال حائز اهمیت‌تر از این موضوع آن است که کار و حرفه بانو با کار و حرفه مرد به نوعی تضاد داشته باشد که در این هنگام قابل پیگیری خواهد بود.
✓ به عنوان نمونه؛
مرد بعد از ازدواج به مشاغل حساس و تأثیرگذاری منصوب می‌گردد. به عنوان نمونه؛ قضاوت، نیروهای امنیتی و حفاظت اطلاعات و… طبیعتاً زندگی حال او با گذشته او تفاوت می‌نماید و این مسئله زندگی مشترک را تحت شعاع قرار می‌دهد.
مسئله دیگری که از ماده‌ی ۱۱۱۷ قانون مدنی استثناء شده است، مبحث توافقات و شروط انجام شده در عقد است.
درخواست مهریه بنابر عوامل گوناگونی چون وضعیت بد اقتصادی و سیاست کنونی، قضات در ارتباط با حکم به عدم جلب و زندانی نشدن زوج به دلیل عدم پرداخت مهریه، اندک اندک خانم‌ها را به سمت و سوی حذف مهریه در عوض گرفتن حق طلاق و اختیارات بیشتری از زوج به موجب شروط ضمن عقد کشانیده است.
از جمله این حدود و اختیارات که در حین ازدواج و بنابر شروط ضمن عقد نکاح با رضایت زوج به زوجه داده می‌شود موافقت با کار نمودن زوجه است. در این ارتباط چنانچه که مرد پس از ازدواج بنابر هر علّتی با کار و اشتغال همسر خود مخالفت به عمل آورد، به موجب شرط ضمن عقد بانو این اختیار و حق را دارد که از همسر خود طلاق بگیرد. تفاوت این مسئله با مورد ابتدایی در امکان طلاق و جدایی می‌باشد. در مورد ابتدایی و به هنگام صرف توافق زوج، صرفاً خواسته او به هنگام طرح آن درون دادگاه مورد پذیرش واقع نمی‌گردد حال آن که در مورد دوّم اختیارات خانم بیشتر است.
ولی مسئله مهم و البته اثرگذاری در این باره به چَشم می‌خورد و آن هم تشخیص این موضوع است که آیا کار و اشتغال زوجه حقیقتاً با مصالح خانوادگی، آبرو و حیثیت مرد و یا زن تضاد و مخالفت دارد؟
در این ارتباط باید بیان داشت که بعد از ثبت دادخواست زوج علیه زوجه در دادگاه خانواده، تشخیص این موضوع کاملاً برعهده‌ی مقام رسیدگی کننده است و هیچ نوع مبنا و ضابطه‌ای در این ارتباط وجود ندارد.
» رابطه‌ی موجود میان کار و اشتغال زوجه و تمکین!
بنابر نشست قضایی که میان قضات و کارشناسان محترم قضایی در سال ۱۳۹۳ انجام شد، براساس با نظر اکثریت، اگر در دادگاه این مسئله اثبات گردد که کار خانم و اشتغال زوجه با مصلحت و منفعت خانوادگی، آبرو مرد و زوجه منافات دارد و پس از صدور حکم زوجه بدون اجازه مرد همچنان بدان کار و حرفه ادامه بدهد، این مسئله عدم تمکین به شمار خواهد رفت.
» نمونه دادخواست منع اشتغال زوجه خود!
ریاست محترم دادگاه….
با سلام احتراماً به استحضار می‌رساند….
اینجانب…. با خوانده بنابر تصویر مصدق عقدنامه به شماره‌ی…. مؤرخ…. دفترخانه به شماره‌ی…. شهرستان…. عقد ازدواج دائم منعقد کرده‌ایم. حاصل زندگی مشترک ما در طول مدّت زمان…. فرزند دختر یا پسر «بدون فرزند» است. همسر اینجانب بعد از ازدواج علی‌رغم مخالفت بنده در مجموعه‌ای مشغول به کار می‌باشد که گاهی اوقات تا به دیرهنگام با صلاحدید کارفرما سرکار می‌ماند که این موضوع منافی و مخالف با آبروی خانوادگی و شرایط اجتماعی و شغلی اینجانب است. لازم به بیان است که درآمد بنده کفاف زندگی را به خوبی می‌دهد. ولو با تسلیم این دادخواست به استناد مواد ۱۱۰۲ و ۱۱۱۷ قانون مدنی رسیدگی و صدور حکم به ممنوعیت ایشان از اشتغال را خواستار هستم.
نتیجه گیری
در پایان با استناد به موارد بیان گردیده و تحت عنوان نتیجه گیری جامع از آن‌چه که ما برای شما در این مطلب از خود بیان داشته‌ایم. براساس اصول کلّی هرکسی میتواند شغلی که بدان تمایل دارد اشتغال پیدا نماید و امکان ممانعت آن در این میانه‌ها وجود ندارد. ولی در قانون مدنی زوج میتواند تحت شرایطی که بدان اشاره گردید همسر خود را از حرفه و کار که بدان مشغول است، منع بنماید. البته که زوجه میتواند این حق را بنابر شروط ضمن عقد نکاح برای خود محفوظ بدارد. همچنین به هنگامی‌که زوجه بدون اجازه‌ی زوج در شغل و حرفه مورد فعالیت خود که بنابر تشخیص دادگاه منافی با شرایط مرد باشد، امتداد بدهد از مصادیق عدم تمکین محسوب خواهد شد.
