✓ ورشکستگی
گاهاً مشکلات و مسائل اقتصادی، گاهاً عدم مدیریت درست، گاهاً قصور و کوتاهی خود فرد، منجر به ورشکستگی میشود. این موضوع علاوه بر از میان بردن اعتبار فرد در جامعهای که وی را میشناسد، تبعات قانونی بسیاری را هم با خود به همراه خواهد داشت. ما در این مطلب از خود در ارتباط با این موضوع حقوقی و اثرات منفی آن با شما سخن خواهیم گفت. حتی مزایای ورشکستگی را هم بیان خواهیم کرد! لطفاً با ما در ادامهی این مطلب از سروش عدل همراه باشید.
ورشکستگی چیست!
امکان دارد برای شما هم یک سؤال باشد. ورشکستگی چیست! در جواب این سؤال شما باید بگوییم که، عدم توانایی تاجر جهت پرداخت دیون و بدهیها، ورشکستگی میباشد. در تعریف این موضوع براساس مادهی ۴۱۲ قانون تجارت بهتر است بگوییم که؛ «ورشکستگی تاجر یا شرکت تجاری، به دلیل توقف پرداخت بدهیها اتفاق میافتد.»
ورشکسته چه کسی است؟
آیا میدانید ورشکسته چه کسی است؟ ورشکسته به تجار و یا شرکتهای تجاری و بازرگانی اطلاق میشود. اگر که آنها توانایی پرداخت بدهیها و تعهدات خود را نداشته باشند، ورشکسته به شمار خواهند رفت.
ورشکسته شدن شرکت سهامی خاص
شرکت سهامی خاص در واقع شرکتی است که با سرمایه مؤسسین آن شکل گرفته است. اعلام ورشکستگی شرکت سهامی خاص قوانینی را به خود اختصاص میدهد. به عبارتی ورشکسته شدن این شرکت تحت عناوین ذیل اتفاق خواهد افتاد؛
- اگر که شرکت سهامی خاص ورشکست گردیده باشد.
- صدور حکم ورشکستگی قطعی توسط دادگاه رسیدگی کننده.
- به هنگام رأی مجمع عمومی صاحبان سهام به منحل گردیدن شرکت.
- چنانچه موضوعی که منجر به ایجاد شرکت شده است، از قابلیت انجام برخوردار نباشد.
- مدّت زمان تعیین شده در راستای تشکیل شرکت به اتمام رسیده باشد و این مدّت زمان تمدید نشود.
مزایا و معایب ورشکستگی چیست؟
بهتر است بگوییم که مزایا و معایب ورشکسته شدن بسیار است. از جمله مهمترین معایب این است که، فرد ورشکسته آبرو و اعتبارِ خود را در میان کسبه و جامعهای که وی را میشناسند، از دست میدهد. با این وجود این موضوع میتواند برای فرد ورشکسته با خود برخی از مزایا را هم به همراه آورد. به عنوان نمونه ما میتوانیم به موارد بیان شده در قسمت ذیل اشاره نماییم؛
- پس از اعلام این موضوع از جانب فرد ورشکسته، پیگیری طلبِ طلبکاران به واسطهی دادگاه میباشد و شخص ورشکسته مستقیماً با طلبکاران خود روبهرو نخواهد شد.
- بعد از اعلام ورشکستگی، شخص ورشکسته از پرداخت خسارت معاف خواهد شد و تنها مکلّف به پرداخت اصل بدهی خود است.
- طلبکاران در واقع با ورشکستگان صلح مینمایند تا به لااقل مطالبات خویش به عنوان نمونه؛ پنجاه درصد بدهی دست پیدا کنند.
انواع گوناگون ورشکستگی!
- ورشکستگیِ به تقلب.
- عادی.
- ورشکستگیِ به تقصیر.
ورشکستگیِ عادی
در ورشکستگیِ عادی، ورشکسته بدون هیچگونه تقصیر و تقلب میباشد. ورشکسته عادی غالباً به علّت عوامل خارجی چون؛ تحریم و یا اتفاقات غیر منتظره ورشکست گردیده است.
ورشکستگیِ به تقلب
چنانچه که تاجر با هدف سوءاستفاده به عمد خود را ورشکسته نماید، ورشکستگیِ به تقلب رخ داده است. پس بدین هنگام فرد ورشکسته نیز مجرم معرفی میشود. به این نوع از ورشکستگی برابر قانون جمهوری اسلامی ایران رسیدگی میگردد.
_ برخی از مهمترین دلایل ورشکستگیِ به تقلب عبارت است!
برخی از دلایل ورشکستگیِ به تقلب عبارت میباشد از؛
- مخفی نمودن تمام دارایی خود.
- از میان بردن اموال با معاملات صوری که حقیقت ندارد.
- ایجاد بدهی غیر حقیقی برای آنکه مبلغ بدهی بیشتر از میزان اصلی خود نشان داده شود.
جرم ورشکستگیِ به تقلب
جرم ورشکستهای که به تقلب خود را یک ورشکسته اعلام نماید، بنابر مادهی ۶۷۱ قانون مجازات اسلامی از شش ماه تا به دو سال حبس میباشد.
ورشکستگیِ به تقصیر!
ورشکستگیِ به تقصیر به علّت خطا و تقصیر تاجر رخ میدهد. بنابر مادهی ۵۴۱ قانون تجارت، این نوع از ورشکستگی از جرایم غیرعمد میباشد. علاوه بر این امکان دارد به علّت عواملی چون نبود دفتر تجاری، مبهم و پیچیده بودن صورت دارایی، تعهدات و پذیرش تعهداتی بیشتر از تعهدات مالی شخص رخ داده باشد.
شیوهی اعلام ورشکستگی
بنابر قانون، شیوهی اعلام این موضوع به واسطه حکم ورشکستگی دادگاه خواهد بود. یعنی تا به هنگامیکه دادگاه حکم بنابر ورشکستگیِ فرد را صادر نکند، ثابت نخواهد بود. رسیدگی این پرونده در دادگاه عمومی محل اقامت ورشکسته صورت خواهد گرفت. اعلام آن هم میتواند بنابر درخواست طلبکاران، دادستان و یا حتی خود تاجر انجام بشود.
آثار منوط بر صدور حکم ورشکستگیِ اشخاص چه میباشد؟
آثار منوط بر صدور حکم به معنی تغییرات و چهارچوبهایی است که بعد از صدور حکم ورشکستگی برای شخص ورشکسته ایجاد میشود. در حالتی جامع و کلّی اثرات صدور حکم ورشکستگیِ اشخاص حاوی موارد ذیل خواهد بود؛
- اعتبار تاجر از میان میرود.
- تاجر دیگر از مداخله در دعاوی ممنوع خواهد شد.
- دیون و بدهــیهای مدّتدار تاجر به روز خواهد شد.
- تمامی معاملات تاجر باطل اعلام خواهد شد و درست نیست.
- تاجر دیگر اجازه دخالت در اموال متعلق به خود را نخواهد داشت.
- تاجر از برخی حقوق، اعم از سیاسی و اجتماعی محروم خواهد شد.
اثر برجای مانده از ورشکستگی بر طلبکاران ورشکسته چیست؟
از جمله آثار صدور حکم ورشکستگیِ اشخاص بر طلبکاران وی، بدین حالت است که از تاریخ صدور حکم ورشکستگی، طلبکاران او میبایست خود را به مدیر تصفیه و یا نهاد تصفیه معرفی نمایند. طلبکاران مؤظف خواهند بود که اسناد و مدارک مطالبات خویش را عرضه نمایند تا بستانکاری آنها به اثبات رسد. نهاد تصفیه هم میباید در زمان تصفیه از هیأت بستانکاران نظر بخواهد.
علاوه بر اینها اوراق تجاری چون؛ چک، سفته، برات و همانند آنها که وجه منوط بدان پرداخت نشده است و از جانب طلبکار نزد ورشکسته بوده است، مسترد گردد. به منظور یکسانسازی چک از رأسگیری استفاده میشود. علاوه بر اینها اموال کلّی و جزئی که نزد فرد ورشکسته و یا مورد اعتماد و اطمینان وی به امانت بوده است یا میبایست به حساب صاحب مال، به مرحلهی فروش میرسیده، قابل بازگشت میباشد. چنانچه مالی که ورشکسته برای فرد دیگری خریده است وجود داشته باشد ولو هزینه آن پرداخت نگردیده باشد، از جانب فروشنده و یا فردی که مال برای وی خریداری گردیده، قابل بازگشت میباشد.
اثرات برجای مانده از حکم ورشکستگیِ تاجر بر معاملات ورشکسته چیست؟
از مؤعد صدور حکم بنابر ورشکستگی، معاملات یک تاجر ورشکسته مشکوک خواهد بود. چرا که امکان دارد به منظور بهبود شرایط ورشکستگی خویش این معاملات را به مرحلهی انجام رساند. بهتر است خاطر نشان شویم که معاملات تاجر و یا معامله پیش از تاریخ توقیف خواهد شد. حال اگر که معاملات تاجر ورشکسته پیش از تاریخ توقف باشد، درست است.
ولو تاجری که تاریخ توقف خود را میداند و بدان آگاه است، باید از انجام تمامی معاملاتی که به طلبکاران ضرر میرساند اجتناب ورزد. پس اگر که این کار را به انجام نرساند، معاملات وی باطل و بلااثر است. علاوه بر اینها معاملات ورشکسته پس از صدور حکم ورشکستگی هم باطل خواهد بود. مگر آنکه این معاملات به نفع طلبکار انجام شود و درستی آن از جانب اداره تصفیه به تأیید رسد.
اثر برجای مانده از حکم ورشکستگیِ اشخاص نسبت به بستانکاران ورشکسته چه میباشد؟
به همان شکل که بدین موضوع اشاره نمودیم، بستانکاران میباید پس از صدور حکم ورشکستگی، در راستای ثبت مقدار طلب خویش، همراه با اسناد و مدارک لازم و تحویل آن به اداره تصفیه اقدام نمایند. تمامی اوراق، اموال اعم از منقول و غیرمنقول ورشکسته به هنگام اثبات، قابل بازگشت است.
اثر برجای مانده از حکم ورشکستگیِ اشخاص نسبت به معاملات انجام شده چیست؟
حال اگر که تاجر ورشکسته پیش از ورشکستگی خود معاملاتی را به انجام رسانده باشد، آن معاملات صحیح خواهد بود. ولی به انجام رساندن معاملات در تاریخ توقف و همچنین مؤعد پس از صدور حکم از جانب تاجر، باطل و بلااثر است.
اثر عام حکم ورشکستگی چیست؟
اثر عام برجای مانده از این حکم یعنی مازاد بر اینکه این حکم نسبت به طرفین دعوا تأثیرگذار است، بلکه در ارتباط با دیگر افرادی هم که اقامه دعوی ننمودهاند، اثرگذار میباشد.
حکم ورشکستگیِ اشخاص یعنی چه؟
به هنگامیکه حکم ورشکستگیِ اشخاص صادر میشود، به عبارتی تاجر در اداره کلّیهی اموال خود محدود میگردد. براساس مادهی ۴۱۸ قانون؛ «تاجر ورشکسته از تاریخ صدور حکم، از مداخله در تمام اموال خود حتی آنچه که امکان دارد در مدّت ورشکستگی عاید او گردد، ممنوع است.» این مادهی قانونی بدین علّت است که شاید تاجر با مداخله در امور اموال خود به زیان طلبکار عمل نماید.
ویژگیهای مربوط به حکم ورشکستگیِ اشخاص چیست؟
شیوهی اعلام ورشکستگی تاجر به واسطهی حکم ورشکستگی است. درخواست صدور حکم ورشکستگی از جانب خود تاجر، طلبکار گاهاً دادستان محترم است. خصوصیات حکم ورشکستگی حاوی محتویات آن، تاریخ صدور به همراه تاریخ توقف و دیگر اطلاعات موردنیاز خواهد بود.
وظایف و مسئولیتهای مدیران بعد از ورشکستگی شرکت چه میباشد؟
بعد از ثبت شرکت، اتفاقاتی در مسیر راه آن امکان دارد که رخ دهد. از جمله موضوعاتی که امکان دارد کمپانی با آن مواجه شود، مسئلهی ورشکستگی شرکتهای تجاری خواهد بود که ما در این مطلب به صورت مفید و مؤثر در ارتباط با وظایف مدیران بعد از اعلام ورشکستگی سخن خواهیم گفت.
ورشکستگیِ شرکتهای تجاری!
بنابر قانون تجارت، شرکتهای تجاری بازرگان به شمار میروند. به علّت تاجر بودن این شرکتها، احکام و قوانینی که بر تجار حاکم میباشد بر کمپانیهای تجاری هم حاکم خواهد بود. از جمله مسائل حاکم بر شرکتهای تجاری به علّت تاجر بودن، موضوعات منوط بر ورشکستگی شرکتهای تجاری میباشد. ورشکستگی به عبارتی به معنی توقف و ناتوانی شرکت تجاری از تأدیه بدهیهای خود میباشد. بدین اساس شرکت نخواهد توانست تعهدات خویش را به انجام رساند. طی این فرآیند خواهد بود که شرکت ورشکسته اعلام میگردد.
بعد از ورشکستگی، مسئله تصفیه امور شرکت به میانهها میآید. بعد از ورشکستگی نمیتوان به حالت یک باره و آنی به امور کمپانی خاتمه داد. بلکه برای این موضوع میبایست اقداماتی انجام شود.
بعد از ورشکستگیِ شرکت چه اقداماتی لازم است انجام شود؟
بعد از ورشکستگیِ شرکت لازم است که نسبت به تصفیه امور شرکت اقدام نمایید. مقصود ما از تصفیه امور شرکت، شناسایی و محاسبه بدهیها به همراه مطالبات است. طی مرحلهی بعد لازم است برای پرداخت دیون و پرداخت مطالبات و به انجام رساندن امور ناتمام اقدام به الویت بندی گردد. به انجام رساندن این موضوع نیازمند مطالعه در امور گوناگون کمپانی خواهد بود.
به منظور تصفیه امور شرکت میبایست در مرحلهی ابتدایی مدیرانی تحت عنوان مدیران تصفیه اتخاذ گردند. این مدیران مسئولیت اداره کمپانی را در زمان تصفیه برعهده خود خواهند داشت. نکات لازم در ارتباط با تصفیه شرکت و مدیران آن ضمن اساسنامه غالباً معین است. ولو به هنگامیکه اساسنامه در این موضوع سکوت اختیار کرده باشد، میبایست با استناد به قانون تجارت به انحلال شرکت بعد از ورشکستگی اقدام گردد.
بنابراین بعد از ورشکستگی تا به هنگام انحلال شرکت، شخصیت حقوقی شرکت برجای خواهد ماند. در تمامی عبارتها در کنار اسم شرکت میباید عبارت «در حال تصفیه» نیز قید گردد.
مدیران بعد از ورشکستگیِ شرکت!
بعد از ورشکستگی شرکت، از حدود و اختیارات مدیران به منظور پیشبرد اهداف شرکت کم خواهد شد. این نقش جهت تسویه بدهیها و طلبهای شرکت به مدیران و یا مدیر تصفیه اعطاء میگردد. میبایست به این نکته توجه داشته باشید که در دو صورت امکان دارد مدیر تصفیه متفاوت از مدیران کمپانی باشد. این موارد از قرار ذیل هستند؛
- ترتیب و سیر دیگری در اساسنامه و یا مجمع عمومی فوقالعاده انتخاب شده باشد.
- به هنگامیکه موضوع ورشکستگیِ شرکت بنابر حکم دادگاه رسیدگی کننده باشد.
اگر که مدیر تصفیه معین نگردیده باشد یا به مسئولیت خویش عمل ننماید، هر ذینفعی میتواند از دادگاه درخواست مدیر تصفیه داشته باشد.
وکیل ورشکستگی کیست؟
و در پایان بهتر است بیان داریم که با استناد به پیچیدگیها و ابهام دعوی و دادرسی انحلال و ورشکستگیِ شرکتها بهتر میباشد از وکیل ورشکستگی در این مسیر استفاده شود. به عبارتی تخصص افراد حقوقی در حیطه حل مشکلات و مسائل ورشکستگی برای شرکتها و اشخاص ورشکسته بسیار لازم و ضروری میباشد.
ما از جمله مزیتهای به کارگیری وکیل ورشکستگی را میتوانیم در تسریع و پیشگیری از مشکلات ناشی از عدم آگاهی حقوقی بیان داریم. از جانبی دیگر وکیل میتواند به فرد ورشکسته کمک نماید تا دوباره کسب و کار خود را بازسازی نموده و بدهیهای خود را تسویه نماید. علاوه بر اینها بهتر است ما به شما بگوییم که؛ تصمیم به انحلال شرکت در کنارهی یک وکیل متخصص میتواند بسیار آسانتر و سهلتر باشد. حال به نظر شما یک وکیل میتواند در این مسیر به شما کمک کند؟