اقرار صریح و ضمنی از مفاهیم حقوقی هستند که به عنوان دلیل برای اثبات دعوا در دادگاه مورد استفاده قرار میگیرند. اقرار صریح و اقرار ضمنی در دعاوی حقوقی و کیفری قابل استناد هستند. اما شباهتها و تفاوتهایی میان آنها وجود دارد. به دلیل وجود قدرت اثباتی اقرار ضمنی، دادگاه مکلف است تا حدی که معقول است به اقرار ضمنی توجه کند. و میتواند هنگام صدور حکم به عنوان دلیل به آن استناد کند. با توجه به اهمیت مبحث در این مطلب به معنای اقرار صریح و ضمنی و تفاوتهای آنها پرداختهایم.
معنی اقرار صریح
برای درک تفاوتهای اقرار صریح و ضمنی ابتدا باید به بیان معنا و مفهوم اقرار بپردازیم. اقرار به صورت کلی یعنی شخصی مطلبی را به زیان خود و به سود دیگری بیان کند. اقرار خود میتواند از جهات متفاوتی به انواعی تقسیم شود.همچنین اقرار را میتوان از جهت آثار به اقرار قاطع و غیر قاطع و از جهت ظاهر به اقرار کتبی و شفاهی تقسیم بندی کرد. همچنین اقرار به صریح و ضمنی نیز تقسیم میشود که موضوع بحث اکنون ما است.
هنگامی که :
شخص اقرار کننده صریحا اعلام کند که ادعای طرف مقابل را میپذیرد، اقرار از نوع صریح به وقوع پیوسته است. اقرار صریح باید با عباراتی خالی از ابهام بیان شود و به گونهای باشد که هیچ گونه تردیدی در دلالت حق بر دیگری باقی نماند. باید اشاره کرد که این نوع از اقرار دارای توان اثباتی بسیار بالایی بوده و به عبارت دیگر قاطع دعوا محسوب میشود.
قاطع دعوا بودن به این معناست که قاضی دادگاه میتواند به عنوان دلیل کافی به اقرار صریح استناد کند. و بدون نیاز به تحقیق و بررسی بیشتر پرونده حکم دعوا را صادر کند. زیرا مطابق ماده ۱۲۷۵ قانون مدنی، در اثر اقرار، شخص به ادعا خود ملزم میشود. به همین دلیل اقرار را کامل ترین دلیل اثبات حق دانسته و پس از ارائه آن توسط خواهان نمیتوان دلیل دیگری را از او مطالبه کرد. اعتبار اقرار به حدی است که فقها از آن به عنوان قاعده فقهی و با عباراتی مانند «اقرار العقلاء علی انفسهم جائز» یاد میکنند.
معنی اقرار ضمنی
اگر شخصی به طریقی رفتار کند که حرکات او نشان از اقرار به امری داشته باشد. میتوان به رفتار او، به عنوان اقرار ضمنی استناد کرد. به بیان دیگر اقرار ضمنی شامل الفاظ، عبارات و کلماتی است که میتوان از آنها بی حقی اقرارکننده و وجود حقی به نفع دیگری را استنباط کرد. اقرار ضمنی هر گاه احراز شود همان آثار اقرار صریح را خواهد داشت. ارزش یکسان اقرار صریح و ضمنی در ماده ۱۱۶۱ قانون مدنی پذیرفته شده است.
با اینکه اقرار صریح و اقرار ضمنی در صورت اثبات آثار یکسانی در پی دارند، اما :
از حیث شیوه اثبات با یکدیگر متفاوت هستند. اثبات در اقرار صریح به صورت مستقیم صورت میگیرد. مفاد عبارتهای بیان شده از سوی اقرار کننده به عنوان دلیل به تنهایی برای اثبات مدلول خود کافی خواهد بود. در خصوص اقرار ضمنی وضعیت کمی متفاوت است زیرا شیوه اثبات در اقرار ضمنی غیر مستقیم میباشد. و استنباط از مجموعهی افعال اقرار کننده، اثبات کننده مدلول مورد نظر خواهد بود. با این حال همان طور که بیان شده در صورت احراز، اقرار ضمنی آثار و ارزشی یکسان با اقرار صریح خواهد داشت.
مرکز حقوقی سروش عدل به عنوان بهترین مرکز حقوقی تهران که بهترین وکیلها در آن مشغول به فعالیت هستند. آماده پاسخگویی به انواع سوالات شما عزیزان در خصوص اقرار صریح، اقرار ضمنی یا اقسام اقرار برای آمادگی هر چه بیشتر شما در جلسات رسیدگی دادگاه برای احقاق حقوقتان است.