تأمین دلیل

فصل هفتم قانون آیین دادرسی مدنی با موضوعی به نام تأمین دلیل آغاز می­شود. مبحثی مهم و راهگشا که به ذی­نفعان پرونده­های حقوقی این امکان را می­دهد. که به بهترین شکل ممکن، با حفظ ادله و مدارک لازم و به شکلی مطمئن تر جبران خسارت های وارد شده به خود را از محضر دادگاه تقاضا نمایند. در حقیقت این آگاهی های حقوقی و انتخاب های شماست که کجا و چگونه از قوانین استفاده کنید و یک قدم جلوتر از دیگران باشید. با تیم تخصصی ما در مرکز حقوقی و داوری سروش عدل همراه باشید.

تأمین دلیل به چه معناست؟

سیستم قضایی ساز و کاری دارد که نمی­تواند برای هر پرونده­ای، رسیدگی­های فوری و خارج از نوبت در نظر بگیرد. و این یعنی پروسه­ ی دادرسی شما به زمان نیاز دارد.

از طرفی ماهیت برخی مشکلات و اختلافات حقوقی به گونه­ای است که با گذشت زمان آثار جرم و بسیاری از ادله و شواهد از بین می­رود. و دیگر دلیل و سندی برای ارائه­ی به دادگاه باقی نمی­ماند. در چنین شرایطی است که تأمین دلیل جایگاه قانونی و ارزشمند خود را نشان می­دهد.

بر اساس ماده­ی 149 قانون آیین دادرسی مدنی :

در مواردی‌که اشخاص ذی‌نفع احتمال دهند که در آینده استفاده از دلایل و مدارک دعوای آنان از قبیل تحقیق محلی و کسب اطلاع از‌ مطلعین و استعلام نظر کارشناسان یا دفاتر تجاری یا استفاده از قرائن و امارات موجود در محل و یا دلایلی که نزد طرف دعوا یا دیگری معتبر است. متعذر یا‌ متعسر خواهد شد، می‌توانند از دادگاه درخواست تأمین آنها را بنمایند.

در یک تعریف ساده ­تر می­توان گفت تأمین دلیل راهکاری قانونی برای حفظ دلایل و مدارک موجود است. دلایل و مدارکی که می­تواند میزان و نوع خسارات و صدمات وارد شده به شما را نزد مراجع قضایی اثبات کند. و با کمک آنها می­توانید از حقوق خود دفاع کرده و تقاضای جبران خسارت داشته باشید. این در شرایطی بیشتر کمک میکند که شما هنوز شکایت خود را در محاکم قضایی مطرح نکرده ­اید. و یا پرونده ی شما در نوبت رسیدگی قرار دارد و امکان از بین رفتن دلایل و شواهد محتمل و قریب الوقوع است.

تأمین دلیل چگونه قابل درخواست است؟

با یک مثال ساده موضوع را شروع می­کنیم: شخصی به عمد یا غیر عمد به ویترین شیشه ای مغازه ی شما خسارت وارد کرده است. و زیر بار جبران خسارت نمی­رود و شما خواهان پیگیری و جبران خسارات وارده از طریق قانون هستید.

برای طرح و پیگیری این دعوی به دادسرا یا شورای حل اختلاف مراجعه می­کنید. که در حال حاضر شورای حل اختلاف مرجع رسیدگی به چنین موضوعاتی است. طرح و آغاز رسیدگی به این پرونده نیازمند زمان می­باشد و از طرفی این امکان وجود دارد که به تعطیلی برخورد کنید. و این هم عاملی برای طولانی­تر شدن روند و زمان رسیدگی به پرونده­ی شما خواهد شد.

قطعا شما نمی­توانید ویترین شیشه ای مغازه را به همان حال رها کرده و منتظر رأی قاضی باشید و شیشه­ ی جدیدی نصب خواهید کرد. که طبیعتا با چنین کاری ادله و شواهد موجود به طور کامل از بین می­روند.

در چنین شرایطی بهترین راهکار برای شما درخواست تأمین دلیل است.

با ارائه ی این دادخواست، دادگاه به دادرس شعبه ی پرونده ی شما یا مدیر دفتر اجازه ی صدور قرار در این زمینه را میدهد. دادخواست تأمین دلیل در فرم های چاپی مشخص شده ای تنظیم می­گردد و باید مشخصات کاملی از طرفین دعوی همراه با موضوع مطرح شده را در آن ذکر کنید. در ادامه دلایل و علل درخواست تأمین دلیل خود را هم شرح می دهید. تقاضای تأمین دلیل همیشه به شکل کتبی نیست و گاه می­ توان به صورت شفاهی و حین دادرسی، مطرح کرد.

زمان می­تواند بسیاری از دلایل و ادله ی کافی برای جبران خسارت را تحت تأثیر قرار دهد. و تأمین دلیل راه حلیست تا این دلایل همیشه موجودیت داشته باشند.

تأمین دلیل چگونه آغاز می شود؟

با طرح چنین دادخواستی، دادرس یا مدیر شعبه، از کارشناس رسمی دادگستری، تقاضای مراجعه به محل و تنظیم صورت مجلس تأمین دلیل را می­نماید.

با پرداخت هزینه ­های مربوطه از طرف درخواست­ کننده، بلافاصله کارشناس رسمی دادگستری در محل وقوع خسارت حاضر میشود. و تمامی شواهد، مدارک و ادله ی لازم را برای رسیدگی در دادگاه به شکلی کامل در صورت مجلس قید می­کند. همچنین برآوردی از حدود تقریبی میزان خسارت وارد شده در صورت مجلس ذکر میگردد.

با امضای کارشناس رسمی دادگستری و قید مشخصات کامل طرفین و تاریخ و محل وقوع ماوقع، رونوشتی از این نسخه ضمیمه­ ی پرونده ­ی شما خواهد شد. و بدین ترتیب در هر شرایطی ادله و شواهد کافی و لازم در دسترس شما و قاضی پرونده است تا به کمک آنها رأی نهایی صادر گردد.

بدین صورت :

بدون اینکه خسارات بیشتری به شما وارد شود و یا حقوق بیشتری از شما تضییع گردد. با کمک قانون می­توانید در کوتاه­ترین و سریع­ترین زمان ممکن، لیستی از شواهد و دلایلی که بیم از بین رفتن آنها را دارید. تهیه کرده تا در زمان طرح شکایت، تقدیم دادگاه نمایید.

در مطالب بالاتر هم ذکر کردیم که تقاضای تأمین دلیل در تمامی مراحل رسیدگی امکانپذیر است . و حتی میتوان قبل از آغاز طرح پرونده، تقاضای تأمین دلیل را از شورای حل اختلاف درخواست کرد.

مرجع قانونی رسیدگی به تقاضای تأمین دلیل، شورای حل اختلاف می­باشد. در صورت عدم وجود آن در حوزه ی وقوع دعاوی، دادگاه محل، حق رسیدگی خواهد داشت.

نتیجه گیری

قوانین حقوقی، ساز و کارهایی دارند که در عین اینکه حقوق شما را تأمین می­کنند، در صورت عدم آگاهی از آنها، شما را لبه ی تیغی قرار می­دهند که هیچ گونه حقوقی برای شما متصور نباشد. و این انتخاب شماست که به تنهایی قدم در این راه می­گذارید یا با کمک مشاور حقوقی و وکیل برگزیده­­ ی خود، این راه را آغاز می­کنید.

تأمین دلیل از مباحث بحث ­برانگیز و پرسش­ برانگیز حقوق مدنی شناخته می­شود و می­دانیم که پرسش­های بی شماری در این زمینه خواهید داشت. تیم تخصصی ما در مرکز حقوقی و داوری سروش عدل در کنار شماست تا مطمئن­تر و قدرتمند­تر از حقوق خود دفاع کنید.