اصلاح و ابطال سند مالکیت
اصل بر اعتبار سند رسمی است. چرا که این سند در دفترخانه اسناد تنظیم شده و هیچ گونه انکار و جعل به آن وارد نیست. اما همین سند رسمی مالکیت، گاهی اوقات از اعتبار افتاده و به دلایلی نیاز به اصلاح دارد. تا به اعتبار برسد. و از نظر قانونی واجد اعتبار گردد. قانون گذار در قانون ثبت، برخی از اشتباهات ثبتی که در جریان و عملیات ثبت سند صورت می گیرد را قابل اصلاح می داند.
و حسب مورد به ذی النفع و مالک سند این اجازه را می دهد که اصلاح سند خود را از دادگاه یا هیات نظارت ثبت خواستار شوند. اما گاهی اوقات امکان اصلاح سند نیست. و سند مالکیت به دلایلی فاقد اعتبار گردیده و بایستی باطل گردد. اینکه موارد اصلاح چیست و سند مالکیت در چه مواردی باطل می گردد، موضوعی است که در این مقاله قرار است به بررسی آن بپردازیم.
اصلاح سند
اصلاح سند ممکن است توسط هیات نظارت ثبت باشد. یا در دادگاه به عمل آید.
رسیدگی به اصلاح سند در موارد ذیل در هیات نظارت ثبت به عمل می آید:
اشتباهاتی که قبل از ثبت ملک رخ می دهد:
اگر قبل از ثبت ملک در جریان عملیات مقدماتی، اشتباهی پیش آید. وموقع ثبت ملک در دفتر املاک مورد توجه قرار نگیرد، رسیدگی به این اشتباه ثبتی در هیات نظارت به عمل می آید. در صورتی که پس از رسیدگی وقوع اشتباه محرز و مسلم تشخیص گردد، و اصلاح اشتباه به حق کسی خلل نرساند هیات نظارت دستور رفع اشتباه و اصلاح آن را صادر می‌نماید.
اصلاح سند در مورد ذیل در دادگاه به عمل آید:
در صورتی که در جریان عملیات مقدماتی ثبت سند اشتباهی رخ دهد. و این اصلاح به حق کسی خلل برساند. به شخص ذی‌نفع اخطار می شود که به دادگاه مراجعه نماید. پس از تعیین تکلیف نهایی در دادگاه، اداره ثبت دستور رفع اشتباه یا اصلاح آن را صادر خواهد نمود.
اشتباهاتی که موقع ثبت سند مالکیت رخ می دهد:
- اگر در موقع ثبت سند، یا انتقالات آن اشتباه قلمی توسط نویسنده سند مالکیت و یا دفتر املاک رخ دهد. و مخالف یا مغایر با سند رسمی یا حکم نهایی دادگاه باشد. هیات نظارت پس از بررسی و احراز وقوع اشتباه، سند را اصلاح و سند مالکیت آن را صادر خواهد کرد.
- اگر اشتباهی در عملیات تفکیکی سند رخ دهد. و منتج به انتقال رسمی یا ثبت دفتر املاک شود، رفع این اشتباه با هیات نظارت است. مشروط بر اینکه رفع اشتباه مزبور خللی به حق کسی نرساند.
- اگر در طرز تنظیم اسناد و تطبیق مفاد آن‌ها با قوانین، اشکال یا اشتباهی پیش آید، رفع اشکال و اشتباه و صدور دستور لازم با هیات نظارت خواهد بود.
- اگر در تعارض نسبت به اصل ملک باشد،خواه نسبت به حدود ملک و یا حقوق ارتفاقی، اصلاح آن با هیات نظارت است.
- اگر معامله ای صورت بگیرد و در آن ملکی با مساحت معین، معامله شود. و پس از آن معلوم شود ملک مذکور دارای اضافه بنا است، امکان اصلاح سند مالکیت وجود دارد. این گونه که خریدار یا ذی‌نفع بایستی قیمت اضافه بنا و سایر هزینه‌های قانونی را به صندوق ثبت واریز کنند. تا اقدامات لازمه جهت اصلاح سند مالکیت صورت بگیرد.
هزینه اصلاح سند رسمی
هزینه اصلاح سند رسمی به عواملی بستگی دارد از جمله:
- نوع اشتباهی که در سند صورت گرفته. اگر این اشتباه از سوی دفترخانه و در حین انجام عملیات ثبت باشد، متقاضی می تواند علاوه بر اصلاح سند، جبران خسارات وارده را نیز از دفترخانه مطالبه کند.
- اینکه اصلاح سند قرار است توسط هیات نظارت صورت بگیرد. و یا در دادگاه. چرا که این امر در تعیین هزینه اصلاح سند تاثیر می گذارد.
ابطال سند مالکیت رسمی
اگر هیات نظارت تشخیص دهد که در جریان مقدماتی ثبت املاک، اشتباه موثر واقع شده. و آن اشتباه در عملیات بعدی سند موثر بوده است. ابطال آن را صادر می کند.
البته ابطال سند نیز به درخواست متقاضی با ارائه مدارک مورد نیاز از طریق دادگاه نیز امکان پذیر می باشد.
ابطال سند مالکیت موارد ذیل را، می توان از دادگاه تقاضا کرد:
- سند جعلی باشد.
- سند ملکی برخلاف اصول قانونی به ثبت رسیده باشد.
- اگر سند صوری و غیر واقعی باشد.
- معامله معارض باشد.
- سند مالکیت، جهت تضمین به ثبت رسیده است.
مواردی که ابطال سند از طریق ثبت انجام می شود:
- ناقص بودن سند مالکیت.
- وجود اسناد معارض.
- اگر سند مالکیت اصلی، بعد از صدور سند مالکیت المثنی، پیدا شود. ابطال سند غیر اصلی با اداره ثبت است.
- باطل کردن سند مالکیت مشاعی و گرفتن سند مالکیت جداگانه.
الزام به اصلاح و ابطال سند مالکیت
- به موجب سند رسمی است که مالکیت مالک اثبات می گردد. و او را به موجب قانون، در نزد محاکم و ادارات، صاحب حق می داند. اگر این سند از نظر قانونی نیاز به اصلاح داشته باشد. و در جریان ثبت آن مشکلی باشد. که به حقوق مالک خدشه وارد آورد بایستی اصلاح گردد.
- به موجب اصلاح قرار است ایرادات شکلی سند برطرف شود.
- اگر اشتباهی در سند وجود دارد. و سندی به صورت غیر قانونی و جعلی به دیگری انتقال یافته باشد،این حق برای مالک اصلی سند وجود دارد که با اعلام بطلان سند آن را از اعتبار بیاندازد.
نتیجه گیری
در این مقاله مفصلا موضوع ابطال و اصلاح سند مالکیت که یکی از مشکلات ثبتی است. و ممکن است به دلایلی موجب بی اعتباری سند مالکیت، که سند رسمی است، شود را، مورد بررسی قرار دادیم. بیان کردیم یک سند رسمی نیز ممکن است گاهی اوقات به دلیل اشتباهاتی شکلی در موقع ثبت نیز از اعتبار بیافتد. و سند را خدشه دار سازد.در اینجا مالک یا ذی النفع بایستی با مراجعه به دادگاه یا ثبت درخواست اصلاح یا ابطال سند را در جایی که آن را از اعتبارقانونی انداخته خواستار شوند.
پیشنهادات
تیم حقوقی و داوری سروش عدل به همکاری وکلای متخصص و زبده تلاش دارد تا به افرادی که درگیر مشکلات حقوقی هستند و به خدمات مشاوره و وکالت نیاز دارند، خدمات ارائه دهد. جهت برخورداری از خدمات تیم حقوقی ما، شما عزیزان می توانید از طرق ارتباطی که در سایت به آن اشاره شده با ما در تماس باشید. و از طریق مشاوره حضوری، آنلاین و تلفنی سوالات حقوقی خود را با ما در میان بگذارید.
برخی از سوالات متداول
۱.رسیدگی به درخواست اصلاح و ابطال سند مالکیت در چه مرجعی به عمل می آید؟
رسیدگی به این اعتراض ثبتی، حسب مورد با توجه به اشتباه ثبتی تحقق یافته، می تواند در دادگاه و یا توسط هیات نظارت ثبت به عمل آید.
۲.هزینه اصلاح سند مالکیت چقدر است؟
تعیین هزینه اصلاح ثبت به عواملی بستگی دارد.از جمله اینکه اشتباه صورت گرفته در سند چه نوع اشتباهی است. و چه مرجعی قرار است رسیدگی به اصلاح سند را عهده دار شود.
