✓ دعوای ممانعت از حق

دعوای ممانعت از حق یعنی فردی بنابر دادخواست، رفع ممانعت از حق اعم از ارتفاق یا انتفاع خود را که درون ملک دیگری بوده است، از دادگاه رسیدگی کننده بخواهد. ادله اثبات دعوای ممانعت از حق کیفری، به اثبات رساندن سابقه تصرف، به اثبات رساندن مالکیت و به اثبات رساندن ممانعت شخصی که جهت ممانعت عمل نموده، است. شکایت از این دعوی هم با ثبت دادخواست همچنین شکوائیه می‌باشد.

بنابر قانون هیچ فردی نمی‌تواند، بهره‌گیری از حق خویش را ابزار مزاحمت سایرین واقع نماید. از سویی، اشخاص بر اموال و دارایی‌های خویش تسلط دارند و حق هر نوع تصرفاتی را درون آن دارند. از جمله انواع گوناگون دعاوی که در محاکم رسیدگی کننده، طرح می‌شود دعاوی تصرف است. این دعاوی با املاک دارای ارتباط مستقیم می‌باشد.

یکی از انواع گوناگون دعاوی تصرف دعوای ممانعت از حق می‌باشد که می‌تواند در ملک مشاع رخ دهد. از آن سوی که این دعوی دارای پیچیدگی‌های مخصوص به خود است. و در بخش اعظمی از موارد، با دعاوی چون؛ تصرف عدوانی و خلع ید ارتباط دارد. الزامی است با مفاهیم حقوقی این دعوا و شیوه‌ی شکایت از آن، اطلاعات لازم را داشته باشید.

» دعوای ممانعت از حق به چه معناست؟

در جواب به این سؤال که ممانعت از حق چیست! میبایست چنین گفت که ممانعت از حق را می‌توان شرایطی دانست که دارنده یک حق، توسط اعمال و رفتار فردی، نتواند از حق خویش بهره گیرد. به بیانی، فرد دیگری مانع از بهره‌گیری صاحب حق از حق و حقوق خویش گردد. میبایست در راستای کسب اطلاعات بیشتر از تعریف ممانعت از حق به قانون آیین دادرسی مدنی مراجعه نمود.

قانون آیین دادرسی مدنی ضمن ماده‌ی ۱۵۹ خود، در جواب به این سؤال که دعوای ممانعت از حق به چه معناست؟ بیان می‌دارد؛

«دعوای ممانعت از حق، عبارت است از تقاضای کسی که رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع خود را در ملک دیگری بخواهد.»

بنابر این ماده، رفع ممانعت از حق، نظارت بر حق ارتفاق و انتفاعی دارد که به واسطه‌ی مالکِ مال اعم از منقول و غیرمنقول، در راستای بهره‌گیری از منافع، برای فردی دیگر ایجاد می‌شود. ولو مالیکت منافع، ضمن آن انتقال پیدا نمی‌کند. حق ارتفاق، تنها در ارتباط با اموال غیرمنقول است و بدین معنی می‌باشد که حقی، همانند؛ حق عبور، به واسطه‌ی صاحب ملکی، به شخصی دیگر اعطاء می‌شود. در این هنگام فرد موردنظر می‌تواند، از ملک خویش بیشترین مقدار استفاده را به عمل آورد.

» ممانعت از حق در اموال مشاع «مشترک»

ملک مشاع، ملکی می‌باشد که مالکان متعددی دارد و هریک از مالکان، حاوی سهم معین یا برابر در آن ملک می‌باشند. اشاعه ملک غیرمنقول بین شرکاء می‌‌تواند توسط به ارث رسیدن مال غیرمنقول نیز باشد. و یا به این سبب بوده که چندین شخص، بعد از خرید قدر سهم معین، در ملک با همدیگر، شریک گردیده باشند. دعوای ممانعت از حق، نه به حالت کیفری و نه به حالت حقوقی، علیه شریک ضمن املاک مشاعی، قابلیت طرح ندارد. زیرا تمامی آن‌ها در قسمت به قسمت ملک مشاعی، شریک بوده اند و اذن تصرف بدون اجازه همدیگر را ندارند.

» ممانعت از حق در ملک مشاع در موارد زیر هم ممکن است:

ممانعت از حق در املاک مشاع، می‌تواند به این حالت باشد که ملک، قبل از آن، در مالکیت فردی دیگر بوده است. حال به طریق سببی همانند؛ ارث به شرکای مشاعی آن رسیده است و مالک قبلی، به فردی ثالث، حق اعم از ارتفاق و انتفاع داده باشد. در این شرایط، هیچ کدام از شرکاء نمی‌تواند مانع بهره‌گیری ثالث، از حق اعم از ارتفاق و انتفاع فرد ثالث بشود. در صورت ممانعت از حق، صاحب حقوق، امکان طرح دعوای ممانعت از حق را علیه آن‌ها خواهد داشت.

حال در فرضی دیگر ممانعت از حق در املاک مشاع، این می‌باشد که کلٌیه‌ی شرکاء که به حالت مشاعی، در ملک شریک می‌باشند. با توافق به فرد ثالثی، حق اعم از ارتفاق و انتفاع بدهند و بعد از این، یکی یا تمامی آن‌ها، مانع بهره‌گیری صاحب حق، از حقوق او شود. بدین هنگام، صاحب حق، می‌تواند اقدام به طرح دعوای ممانعت از حق کنند.

» شیوه‌ی اثبات ممانعت از حق

برای آن‌که ما بتوانیم دعوای ممانعت از حق حقوقی را به مرحله‌ی اثبات برسانیم، نیاز نمی‌باشد که خواهان دعوا سند مالکیت مبتنی بر وجود حق انتفاع و ارتفاق به دادگاه رسیدگی کننده عرضه نماید. همین که وی بتواند اثبات بنماید که در چندی پیش، از این حقوق بهره می‌گرفته و به گونه‌ای پیشینه تصرف داشته است، کفایت می‌کند. ولو چنانچه که قصد شکایت کیفری داشته باشیم، سند مالکیت، چون ادله اثبات دعوای ممانعت از حق کیفری است. از سایر موارد ضروری، در شیوه‌ی اثبات دعوای ممانعت از حق، اثبات این مسئله است که خوانده دعوی، با قهر و غلبه و به تزویر، بدون آن‌که خواهان، رضایتی داشته باشد، با اعمال و رفتار خویش، مانع بهره‌گیری وی که متصرف پیشین می‌باشد از حقوق انتفاع و ارتفاق خویش گردیده است.

» شیوه‌ی شکایت از دعوای ممانعت از حق بدین حالت است:

شیوه‌های شکایت از دعوای ممانعت از حق عبارت می‌باشد از؛

• تنظیم یک عدد شکوائیه و یا دادخواست

در مرحله ابتدایی، بسته بدان که شخص،‌ قصد طرح دعوای حقوقی و یا کیفری را دارد، میبایست اقدام به تنظیم یک شکوائیه و یا دادخواست کند. دادخواست باید با شرح عنوان ممانعت از حق باشد و فایل ورد آن تدارک دیده بشود.

• رجوع به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و یا آن‌که سامانه اینترنتی ثبت دادخواست

در وهله دوّم فرد موردنظر میبایست به گونه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی رجوع نماید. قابل ذکر است که، امکان به ثبت رساندن دادخواست حقوقی، به حالت اینترنتی و به واسطه ی رجوع به سامانه ثبت دادخواست به نشانی؛ remission.adliran.ir/petitionEdit.aspx نیز مهیا می‌باشد.

• انجام ثبت نام داخل سامانه ثنا

در راستای اطلاع از جلسات رسیدگی دادگاه یا آن‌که دادسرا، از آن سوی که ابلاغ زمان رسیدگی و حضور در جلسه، تنها به واسطه‌ی سامانه ابلاغ الکترونیک و یا همان سامانه ثنا، انجام می‌شود. الزامی است تا شاکی و یا خواهان دعوی، حاوی حساب کاربری، درون این سامانه باشد. به هنگام نداشتن حساب در سامانه مذکور، شخص، می‌تواند به حالت حضوری و به واسطه‌ی دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و یا به صورت اینترنتی و با رجوع به نشانی adliran.ir جهت ثبت نام در سامانه ثنا اقدام کند.

شما می‌توانید جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما در سروش عدل تماس حاصل فرمایید. قطعاً که ما می‌توانیم پاسخ‌گوی تمامی سؤالات شما در حیطه‌ی دعوای ممانعت از حق باشیم.