✓ مجازات صحنه سازی تصادف برای دریافت خسارات از بیمه
با وسعت و فرهنگ سازی تکیه بر بیمه به منظور تصادفات وسایل نقلیه، در کنار اثرات مثبت خود منجر به سوء‌استفاده برخی‌ها شده است. آیا می‌دانید چگونه و به چه شکل؟ برخی از افراد با صحنه سازی و تصادف ساختگی در پی دریافت خسارت از بیمه هستند. متأسفانه در تجزیه و تحلیل این موضوع از دیدگاه حقوقی این اشتباه متداول وجود دارد که آن را گونه‌ای اخاذی و کلاهبرداری تلقّی می‌کنند. ولو قانون حاکم بر این نوع از کلاهبرداری قانون بیمه شخص ثالث است. بنابراین این قانون به نوعی صریح و شفاف این مسئله را بررسی نموده و برای آن کیفر و یا مجازاتی معین کرده است. حال مجازات صحنه سازی برای دریافت خسارت از بیمه چیست؟ بهتر است با ما تا پایان این مطلب از سروش عدل همراه باشید.
» آیا صحنه سازی تصادف و یا تصادف ساختگی نوعی کلاهبرداری است ؟
بیشتر مردم واژه کلاهبرداری را برای هر گونه موضوع غیر مشروعی که در آن قصد و نیت فریب وجود داشته باشد، استفاده می‌نمایند. ولی کلاهبرداری از دیدگاه حقوقی تعریف و رکن‌های مختص به خود را دارد. ماده‌ی یک قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس و ارتشاء و کلاهبرداری این گونه بیان نموده است؛
«هرکس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت‌ها یا تجارتخانه‌ها یا کارخانه‌ها یا مؤسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات نادرست و واهی فریب دهد. یا به امور غیر واقع امیدوار نماید یا از حادثه‌های یا پیش‌آمدهای غیر واقع بترساند .و یا اسم و یا عنوان جعلی اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حواله‌جات یا قبوض یا مفاصاحساب و مانند آن‌ها تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار تلقّی می‌شود .و علاوه بر رد مال به صاحبش به حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی برابر مالی که اخذ کرده است، محکوم می‌شود.»
» عملکرد مجرمانه در جرم کلاهبرداری چه می‌باشد؟
-
توسل به وسایل متقلبانه!
در جرم کلاهبرداری وسیله‌هایی که بزهکار مورد استفاده قرار می‌دهد، تقلبی است. همانند اکتفاء به چک بانکی جعلی به منظور بردن مال دیگری و یا به فروش رساندن سکه‌های تقلبی و غیرواقعی به عنوان سکه طلا به سایرین.
-
اغفال و فریب قربانی بیچاره
حائز اهمیت‌ترین موضوع در تحقق این جرم «جرم کلاهبرداری» اغفال و فریب بزه‌دیده خواهد بود. چنانچه که قربانی به متقلبانه بودن وسایل و یا کلاهبرداری علم داشته باشد، این مسئله مشمول جرم کلاهبرداری نیست. اغفال و نیرنگ فرد قربانی امکان دارد به هر شیوه با هر وسیله‌ای صورت پذیرد و آن چیزی که مهم است اغفال مجنیٌ علیه خواهد بود. هرچند که وسایل و یا عمل مرتکب در نزد عامه متقلبانه نبوده و یا عرف نوعاً آن وسیله را متقلبانه تلقّی نکند.
-
تحصیل مال و منال!
اموالی که قانون‌گذار بیان داشته است دامنه‌ی گسترده‌ای دارد. این اموال دربرگیرنده، وجوه و یا اموال یا اسناد یا قبوض یا حوالجات و امثالهم است و در مجموع توسل به هر شیوه یا وسایلی که منجر به اغفال مجنیٌ علیه باشد را در بر می‌گیرد. نظر بدان که صحنه سازی تصادف قانون خاص خود را می‌طلبد و قانون حاکم بدان قانون بیمه شخص ثالث می‌باشد و قانون تشدید و اطلاق جرم کلاهبرداری بر آن حاکمیت ندارد.
» مجازات صحنه سازی برای دریافت خسارات از بیمه چه می‌باشد؟
براساس ماده‌ی ۶۱ قانون بیمه شخص ثالث، هر فردی که با استناد به کارهای متقلبانه همانند صحنه سازی صوری صحنه تصادف، تعویض اتومبیل یا ایجاد خسارت به حالت عمدی، ثمنی را برای خسارت دریافت نماید. به حبس تعزیری درجه شش «شش ماه الی دو سال حبس» و مجازات نقدی برابر با وجوه دریافتی محکوم می‌گردد. آغاز به جرم «مقصود ما انجام عمل مجرمانه و ناکام ماندن در به انجام رساندن جرم است.» مذکور در این ماده علاوه بر مجازات مقرر به منظور آغاز به جرم در قانون مجازات اسلامی، مستوجب مجازات نقدی درجه پنج «جزای نقدی هشتاد میلیون ریال تا به صد و هشتاد میلیون ریال» است.
علاوه بر این‌ها براساس ماده‌ی ۶۲ همان قانون؛ هرزمان فردی برخلاف حقیقت خود را تحت عنوان راننده وسیله نقلیه مسبب حادثه معرفی نماید به مجازات حبس درجه هفت «حبس از سه ماه تا شش ماه» محکوم می‌گردد. اگر که راننده در این موضوع تبانی نموده باشد به مجازات مذکور محکوم خواهد شد.
» تحلیل جرم و مجازات صحنه سازی تصادف
با استناد به ماده‌ی ۶۳، هر کس به هنگامی‌که عمل متقلبانه همانند تصادف ساختگی و صحنه سازی تصادف و یا به ایجاد خسارت عمدی و… ثمنی را در راستای خسارت دریافت نماید، به حبس تعزیری درجه شش و جزای نقدی معادل دو برابر آن وجوه دریافتی محکوم خواهد شد. شروع به جرم مندرج ضمن این ماده مازاد بر مجازات مقرر برای آن، مستوجب جزای نقدی درجه پنج است. بنابر ماده‌ی ۱۹ قانون مجازات اسلامی حبس تعزیری درجه شش، بیش از شش ماه الی دو سال معین گردیده است.
مجلس هم ضمن ماده ۶۴ لایحه بیمه اجباری خسارات وارد شده شخص ثالث را چنین تصریح نموده است. به هر هنگام شخصی بر تضاد واقع خویش را تحت عنوان راننده وسیله نقلیه مسبب حادثه معرفی کند به مجازات زندان درجه‌ی هفت محکوم خواهد شد. راننده هم به همان شکل زمانی‌که در این موضوع تبانی نموده باشد به مجازات مذکور محکوم خواهد شد.
حال با استناد به ماده‌ی ۱۹ قانون مجازات اسلامی مدّت زمان حبس تعزیری درجه هفت، از نود و یک روز تا به شش ماه است.
ماده‌ی ۶۵ هم چنین مقرر می‌دارد که مسئولیت مسبب حادثه مشمول تعهد‌های بیمه‌گر می‌باشد. جز در موردهای مطرح ضمن ماده‌ی شانزده همین قانون. مقررات منوط بر چگونگی محکومیت‌های مالی در ارتباط با وی قابلیت اجراء را ندارد.
-
ماده‌ی ۶۶ چنین بیان می‌دارد که؛
تمامی آیین‌نامه‌های اجرایی این قانون جزء طی موردهایی که به حالت دیگری بیان شده است، طی مدّت زمان یک سال از تاریخ ابلاغ آن به دست بیمه مرکزی و شورای عالی بیمه تهیه خواهد شد. پس از تأیید وزیر امور دارایی و اقتصادی به تصویب از جانب هیئت وزیران می‌رسد. زمانی‌که آیین‌نامه‌های مذکور، تصویب و تهیه نگردیده است، آیین‌نامه اجرایی موجود، در چهارچوبی که برخلاف این قانون نباشد، اعتبار دارد.
-
ماده‌ی ۶۷ هم می‌گوید که!
بیمه نامه‌های صادره پیش از لازم‌الاجراء شدن این قانون حاوی قانون زمان صدور خود می‌باشند. ولو در هر حال احکام بندهای الف و همچنین ب ماده‌ی چهار، ماده‌های یازده، بیست، بیست و سه، بیست و شش، سی و یک و سی و سه، تبصره آن مواد؛ سی و هفت، سی و هشت، سی و نه، پنجاه، پنجاه و یک، شصت و دو در بیمه نامه‌هایی که هنوز هم خسارت تحت پوشش آن‌ها تأدیه نشده است، لازم‌الرعایه خواهد بود.
-
ماده‌ی ۶۸؛
از مؤعد لازم‌الاجراء شدن این قانون، قانون اصلاح قانون بیمه مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در برابر فرد ثالث مصوب سال ۱۳۸۷ منسوخ گردیده است. هرگونه نسخ و یا اصلاح مواد این قانون می‌باید صریحاً در قوانین و مقررات بعدی ذکر شود.
» مجازات شروع به جرم کلاهبرداری از شرکت بیمه به واسطه‌ی صحنه سازی تصادف!
با توجه به این موضوع که این نوع از کلاهبرداری‌ها زیاد شده است، برخورد شدیدتر با این قبیل از جرم‌ها را میتوان متصور شد. ولو قانون‌گذار به جای تشدید مجازات‌ها و برخورد با این قبیل از جرایم، عملاً پیامی به این کلاهبرداران داده است. گویا می‌خواسته که آن‌ها با خیالی آسوده‌تر در این مسیر گام گذاشته و کار خود را در پیش گیرند.
در توجیح این عمل قانون‌گذار میتوان دریافت که، در نگاهی خوش‌بینانه و حمل بر نیت خیر واقع نمودن عمل قانون‌گذار، شاید چون افرادی که مرتکب این نوع از جرم می‌شوند از قشر پایین و ضعیف جامعه می‌باشند. که به دلیل بی‌کفایتی و یا تغافل مسئولان امر در نظارت و ارزیابی به محرومان مصداق کلام معصوم گردیده‌اند .که کاد الفقر ان یکون کفرا و به جایی دست پیدا کرده‌اند. که از خاطر بردن خدا و زیر پا گذاردن تمامی احساسات است. از سویی هم تنها برای گذراندن زندگی خویش حاضر شده‌اند و می‌شوند که خود گاهاً فرزند خود را زیر چرخ ماشین‌ها جای دهند. تا چنین از محل دیه اخاذی نمایند، قانون‌گذار به فکر تخفیف در کیفر و مجازات این قبیل از کلاهبرداری‌ها و بزه افتاده‌ها می‌باشد.
» رد مال و تکلیف آن!
کمپانی بیمه یا صندوق و گاهاً شخص عادی که خسارت ناشی از تصادف ساختگی را پرداخت نموده‌اند. میبایست دادخواست مطالبه خسارت را دهند. ولو در فرض عدم توفیق متهمان در اخذ خسارت که فرض پرسش هم می‌باشد. با توجه به عدم اشراف قانون‌گذار به ضوابط آغاز به جرم در قانون مجازات اسلامی و این موضوع که غالباً در این قانون برای جرایم تعزیری مستوجب حبس درجه شش، کیفر و یا مجازاتی معین نگردیده است .و مرتکبان آغاز به جرم مشمول مجازات‌های به غیر از حبس و یا حبس درجه‌ی شش الی هشت در حریم ایمن قانون‌گذار مخفی شده‌اند. لذا جمله‌ی؛ «مازاد بر مجازات مقرر برای آغاز به جرم در بطن قانون مجازات اسلامی» لغو گردیده و زاید به انتفاء مسئله می‌باشد. پس مرتکبان آغاز به جرم کلاهبرداری موضوع ماده‌ی ۶۱ قانون بیمه اجباری خسارات وارد گردیده به فرد ثالث…، تنها به جزای نقدی درجه پنج محکوم خواهد شد.
» راه‌حل‌های مقاومت در برابر صحنه سازی تصادف!
مبارزه با صحنه سازی ساختگی نیازمند همکاری و مشارکت تمامی سازمان‌های مربوطه است. خوشبختانه با تصویب قانون نوین بیمه شخص ثالث وسایل نقلیه ضمن سال ۱۳۹۵ بستر مقرراتی مناسب در این ارتباط مهیا شده است. این مسئله هم از نظر همکاری نهادهای ذی‌ربط مورد وارسی و توجه واقع شده است .و به لحاظ معین گردیدن مجازات‌های نهی کننده بدان توجه گردیده است.
بنابر ماده‌ی ۴۱ قانون مربوط، نهاد «جامع حوادث رانندگی» به وجود آمده است. و نهادهای مربوطه که حاوی نیروی انتظامی، نهاد بهداشت، نهاد پزشکی قانونی و جمعیت هلال احمر است. مکلّف گردیدند که تمامی اطلاعات مربوط به حوادث رانندگی را در این نهاد وارد و ثبت نمایند. هماهنگی و همکاری ارگان‌های مذکور و تبادل اطلاعات میان این ارگان‌ها می‌تواند یک فرآیند مثبت و تأثیرگذاری در راستای کاهش دادن این قبیل از تخلفات و وارسی و کشف آن‌ها باشد. علاوه بر این‌ها با توجه به تنوع و پیچیدگی و دشواری تخلفات همه نوع از تخلفات نمی‌تواند با بهره‌گیری از این نهاد تشخیص داده شود و مورد وارسی واقع شود.
نتیجه گیری
دوستان عزیز امیدواریم که ما توانسته باشیم شما را به خوبی با مجازات صحنه سازی برای دریافت خسارات از بیمه آشنا نموده باشیم. حال آن‌که بهتر است خاطر نشان شویم که شما عزیزان می‌‌توانید در صورت وجود سؤالات بیشتر در این زمینه با ما در مجموعه سروش عدل تماس حاصل فرمایید. مشاوران حقوقی ما همواره سعی خواهند کرد بهترین پاسخ‌گو به تمامی پرسش‌های شما باشند.
